تعریف شخص حقیقی و شخص حقوقی

در این مطلب قصد داریم تا به یکی از پایه ای ترین مباحث ثبتی، یعنی تعریف “شخص حقوقی” و “شخص حقیقی” به زبانی ساده بپردازیم.
احتمالا تاکنون بارها با این واژه ها برخورد داشته اید. شاید از خود پرسیده باشید تفاوت های بین این دو از دیدگاه قانون چیست؟
دو اصطلاح “شخص حقیقی” و “شخص حقوقی” از اصطلاحات حقوق اداری هستند. در اصطلاح حقوقی، شخص دارای حق و تکلیف است که در یک تقسیم بندی در دو گروه “حقیقی” و “حقوقی” قرار می گیرد.
هر فرد ویژگی هایی دارد که به او صلاحیت دارا بودن حق و تکلیف را می دهد. در علم حقوق این صلاحیت در “اشخاص حقیقی”، (اهلیت) و در “اشخاص حقوقی”، (شخصیت حقوقی) نامیده‌ می شود.
یک تعریف کلی هر شخص، یک “شخص حقیقی” در نظر گرفته شده است. شرایطی که شخص به عنوان نماینده شرکت، موسسه یا ارگانی فعالیت کند، “شخص حقوقی” نامیده می شود.
“شخص حقیقی”، به عنوان “شخص طبیعی” هم شناخته می شود، در واقع شخص است که طرف حق و تکلیف قرار گرفته و می‌تواند دارای حقوق و تکالیفی باشد.
“شخص حقیقی” در طول عمر خویش دارای چهار رویداد مهم قابل ثبت شامل تولد، ازدواج، طلاق و مرگ است.

ویژگی‌های اشخاص حقیقی

۱. آغاز و پایان شخص حقیقی

وجود “شخص حقیقی” با تولد آغاز شده و با مرگ هم به پایان می رسد.
هر انسان، در فاصله‌ی تولد تا مرگ دارای “شخصیت حقیقی” است. بنابراین دارای ظرفیت و اهلیتی است که از حقوق برخوردار است.
۲. نام و نام خانوادگی
هر شخص دارای نامی است که اعلام کنندگان تولدش انتخاب می کنند و نام خانوادگی هم همان نام خانوادگی پدر خواهد بود.
استفاده از نام و نام خانوادگی حق و تکلیف است و به تمام اشخاص تعلق می گیرد. همچنین امضای هر “شخصیت حقیقی” نیز موید شخصیت و اراده‌ی حقوقی هر فرد است.
۳. اقامتگاه
مطابق قانون، هر فرد باید دارای سکونت گاهی باشد تا او را به لحاظ حقوقی به محل معینی وابسته کرده و از طریق آن از دیگران متمایز می نماید.
۴. تابعیت
یک رابطه‌ی سیاسی، حقوقی و معنوی میان یک شخص و یک دولت معین است که اساسا منشأ و منبع حقوق و تکالیف هر فرد می باشد. تابعیت اصلی، همان تابعیتی است که از زمان تولد به طریقی به فرد تحمیل می‌شود.
تقریبا در تمامی کشورها، داشتن تابعیت یک امر ضروری است. در ایران تابعیت اصلی و مبدأ از طریق نسب و خانواده به فرد منتقل می‌شود. به این صورت که کسانی که پدر آن‌ها ایرانی باشد، چه در ایران متولد شده باشند و چه در خارج از ایران، دارای تابعیت ایرانی خواهند بود.

ویژگی‌های شخص حقوقی در قانون مدنی

“شخص حقوقی” نیز مانند شخص حقیقی دارای ویژگی‌هایی است که آن را از دیگر اشخاص حقوقی متمایز می‌کند. این ویژگی ها عبارتند از:

۱. آغاز و پایان شخص حقوقی
برای شکل گیری یک “شخص حقوقی” چند شرط مهم وجود دارد:
• قصد و اراده‌ی تشکیل “شخص حقوقی”
• هدف مشخص و ثبت در مرجع ذیصلاح
پایان “شخص حقوقی” نیز برابر با زمان انحلال آن است. “اشخاص حقوقی” با پایان عمل تصفیه و ثبت انحلال شخصیت خود را از دست می دهند.
توجه داشته باشید که علاوه بر تاسیس، انحلال هم بایستی ثبت شود.
اگر می خواهید با روند انحلال شرکت آشنا شوید، می توانید به مطلب ” انحلال شرکت” در وبسایت “آسان ثبت” مراجعه کنید.

۲. نام
“اشخاص حقوقی” نیز مانند “اشخاص حقیقی” باید دارای نام باشند. البته در قانون تجارت، موضوع انتخاب نام به صراحت عنوان نشده است اما در بند اول از مواد ۷ الی ۹ لایحه اصلی، نام شرکت از اولین اطلاعاتی است که در مدارک مربوط به شرکت باید قید شود.
همچنین در مواد دیگری نیز گفته شده که شرکت ها باید تحت نام مخصوص و منحصر به فرد تشکیل و تاسیس گردند.

۳. اقامتگاه
مطابق قوانین، اقامتگاه “شخص حقوقی”، مرکز عملیات آن است. منظور از مرکز عملیات محل استقرار اداره‌ی “شخص حقوقی” و ارکان مهم آن مانند هیئت مدیره و مدیرعامل و همچنین محل اخذ تصمیمات “شخص حقوقی” است.

۴. تابعیت
تابعیت هر “شخص حقوقی”، تابعیت همان کشوری است که اقامتگاه آن در آنجا واقع است. بنابراین هر شرکتی که در ایران تشکیل شود و مرکز اداره‌ی اصلی آن در ایران واقع باشد، دارای تابعیت ایرانی است.

انواع اشخاص حقیقی و حقوقی

انواع شخصیت حقوقی

اشخاص حقوقی به دو دسته اشخاص حقوقی حقوق عمومی و اشخاص حقوقی حقوق خصوصی تقسیم می‌شوند:

اشخاص حقوقی حقوق عمومی

ویژگی مهم این اشخاص آن است که ذاتاَ از امتیازات قدرت عمومی برخور دارند. به نظر می‌رسد به منظور و اهداف خاصی تشکیل می‌شوند که نوعا دادن سرویس و خدمات عمومی است. در چهارچوب ضوابط و مقررات خاصی بوجود می‌آید مانند وزارتخانه‌ها، شهرداری‌ها و سایر موسسات دولتی این اشخاص را بدین علت که مرتبط به دولت و حکومت هستند. هدف آن‌ها خدمت به جامعه و حفظ حکومت است شخصیت حقوقی حقوق عمومی گویند.

اشخاص حقوقی حقوق خصوصی

این اشخاص بین افرادی تشکیل می‌شوند که از نظر اهداف موضوع به دو دسته تقسیم می‌شوند:

  • شرکت‌های تجاری
  • مؤسسات غیرتجاری

شرکت‌های تجاری

آن دسته از اشخاص حقوقی هستند که باهدف به دست آوردن سود برای یک فرد یا گروه ساخته شده‌اند. این شرکت‌ها انواع مختلفی دارند که برخی از آنها را در قسمت زیر نام می‌بریم:

شرکت‌های سهامی عام و خاص، تضامنی، شرکت‌های با مسئولیت محدود، مختلط غیر سهامی، مختلط سهامی، نسبی و شرکت‌های تعاونی تولید و مصرف.

مؤسسات غیرتجاری

بر اساس ماده ۱ آیین‌نامه اصلاحی ثبت شرکت‌ها، مؤسسات غیرتجاری برای مقاصد غیرتجاری مانند امور ادبی، خیریه و امثال آن تشکیل می‌شوند.

اشخاص حقیقی

در واقع، همه افراد بشر، شخص حقیقی، محسوب می‌شوند. انسان، از زمانی که متولد می‌شود، تا زمانی که از دنیا می‌رود، دارای شخصیت حقیقی است. قانون، به او، شایستگی این را داده است تا بتواند، صاحب یک سری حقوق و تکالیف شود. برخورداری از حقوقی نظیر حقوق شهروندی و تکالیفی مانند تمکین و نفقه، نمونه‌هایی از این موضوع هستند. لازم به تذکر است، هر شخص حقیقی، می‌تواند اقدام به تاسیس شخصیت حقوقی، نماید و به عنوان نماینده قانونی شخص حقوقی، اقدام به فعالیت کند.

تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در قانون تجارت

از نظر صلاحیت، “اشخاص حقیقی” می‌توانند کلیه حقوق و تکالیفی را داشته باشند که قانون برای افراد در نظر گرفته است،در حالی که “اشخاص حقوقی” نمی‌توانند صاحب این حقوق و تکالیف گردند. بنابراین از داشتن حق و تکلیفی که انسان می تواند دارای آن باشد، محروم می شوند.
گذشته از این، “اشخاص حقیقی” و “اشخاص حقوقی”، تفاوت هایی در شروع و پایان دارند.
در “اشخاص حقیقی”، آغاز و پایان،تولد و فوت و در “اشخاص حقوقی” تاسیس و انحلال نامیده می شوند. بدیهی است که اشخاص، صلاحیت حقوق و تکالیفی که با تولد و ایجاد حائز آن می گردند را با زایل شدن شخصیت و اهلیت یا فوت و محجوریت از دست می دهند. به تبع آن نیابت های اعطایی اشخاص نیز از بین خواهد رفت.
بر خلاف “شخص حقوقی و حقیقی” فرض و اعتبار قانونگذار است و در عمل وجود خارجی ندارد.
باید توجه داشت که “شخص حقوقی” نمی‌تواند خارج از حدود قانون یا اساسنامه خود دارای حقوق و تکالیف باشد و حقوق هر “شخص حقوقی” متناسب ومحدود به محدوده‌ی اهدافی است که برایش در نظر گرفته شده است.

تفاوت مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی

اظهارنامه مالیاتی چه به صورت خود اظهاری باشد و چه خود سازمان امور مالیاتی در اختیار مودیان قرار دهد، کارنامه مالی است که همه ساله، اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات، به منظور محاسبه مالیات خود، به سازمان مالیاتی ارایه می‌کنند. تاریخ تحویل اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی، حداکثر ۴ ماه پس از اتمام سال مالیاتی است. اگر سال مالیاتی آن‌ها طبق اساس نامه با سال مالیاتی رسمی تفاوت داشته باشد، ملاک، سال مالیاتی اساسنامه است.

سازمان امور مالیاتی در حال حاضر تمایل به تنظیم اظهارنامه به شیوه الکترونیک و بدون مراجعه حضوری مؤدی را دارد.

نرخ مالیات اشخاص حقیقی

  • تا میزان پانصد میلیون ( ۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ ۱۵%
  • نسبت به مازاد پانصد میلیون ریال تا میزان یک میلیارد ( ۱۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ ۲۰%
  • نسبت به مازاد یک میلیارد ( ۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ ۲۵%

نرخ مالیات اشخاص حقوقی (شرکت‌ها)

از درآمد مشمول مالیات و بدون توجه به مبلغ به نرخ ۲۵% مالیات مطالبه میشود.

شخص حقیقی و حقوقی در چک

در خصوص چک‌های صادر شده از سوی مدیران شرکت‌ها (اشخاص حقوقی) همان چک شرکتی، قانون اصلاح قانون صدور چک مصوب ۱۳۷۲ از اهمیت زیادی برخوردار است. ماده ۱۸ این قانون چک شرکتی مقرر داشته است: «در صورت که چک به وکالت یا نمایندگی از طرف صاحب حساب اعم از شخص حقیقی یا حقوقی صادر شده باشد، صادر کننده چک و صاحب حساب متضامنا مسئول پرداخت وجه چک بوده و اجراییه و حکم ضرر و زیان بر اساس تضامن علیه هر دو صادر می‌شود».

همیشه در چک‌های منتسب به شخص حقوقی، با توجه به این که طبیعتا شخص حقوقی مثل یک شرکت، توانایی صدور چک را ندارد، یک نفر به عنوان نماینده اقدام به کشیدن چک از طرف شرکت می‌کند. معمولا به این صورت است که حساب و دسته چکی به نام شرکت وجود دارد. سپس نماینده‌ای از آن شرکت که در بیشتر موارد، مدیر عامل شرکت است، از طرف و به نام شخص حقوقی چک صادر می‌کند.

در صورتی که چکی توسط اشخاص حقوقی صادر و چک بلامحل باشد صادرکننده یا امضاکننده چک، یعنی مدیری که آن را امضا کرده و شرکت یعنی شخص حقوقی، از لحاظ حقوقی، مسئولیت تضامنی دارند؛ به این معنا که طلبکار یا دارنده چک می‌تواند وجه چک را از محل دارایی شرکت و نیز از اموال مدیری که چک را امضا کرده است، مطالبه و وصول کند.

تفاوت اشخاص حقیقی و حقوقی در مسائل کیفری

همانطور که شخصیت حقیقی با ارتکاب به جرم مجازات می‌شود، شخصیت حقوقی نیز با ارتکاب جرم مجازات می‌گردد.طبق قانون، شخصیت حقوقی نیز با توجه به شدت جرم انجام شده و ضرر و زیان آن به مجازات‌های زیر محکوم می‌شود:

  • انحلال شرکت
  • مصادره اموال شخص حقوقی
  • ممنوعیت دائم و یا مدت دار فعالیت شغلی یا اجتماعی برای شخص حقوقی
  • ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه به صورت دائم یا مدت ۵ ساله
  • ممنوعیت صدور برخی اسناد تجاری، حداکثر برای ۵ سال
  • جریمه نقدی

سوالات متداول

تعریف شخصیت حقیقی چیست؟

شخصیت حقیقی یکی از انواع شخصیت در حقوق است که شامل تمام افراد بشر می شود و با تولد حیات او شروع می شود که توضیحات کامل آن در متن مقاله ارایه شده است.

تعریف شخص حقوقی چیست؟

شخص حقوقی یکی از انواع شخصیت در حقوق است که با اراده موسسین آن ایجاد می شود و وجود آن فرضی و اعتباری است که توضیحات آن در متن مقاله ارایه شده است.

انواع شخصیت حقوقی چگونه است؟

اشخاص حقوقی به دو دسته اشخاص حقوقی حقوق عمومی و اشخاص حقوقی حقوق خصوصی تقسیم می‌شوند. اشخاص عمومی ذاتاَ از امتیازات قدرت عمومی برخور دارند. حقوقی خصوصی بین افرادی تشکیل می‌شوند که از نظر اهداف موضوع به دو دسته تقسیم می‌شوند: شرکت‌های تجاری و مؤسسات غیرتجاری.

 

16 دیدگاه در تعریف شخص حقیقی و شخص حقوقی

  1. اردشیر سلامت وشرکا says:

    اطلاع رسانی اشخاص حقوقی شرکت سهامی به شماره ثبت در دفاتر شرکتها به ثبت تجاری ۹۴۶ ودارای کد اقتصادی ۴۱۱۱۱۱۱۴۶۸۱۶ وثبت در بانک مرکزی بانک ملی ایران مرکز شرکت سهامی با سرمایه دو هزار میلیون ریال وشماره ثبت تجاری در دفاتر ثبت شرکتها به ثبت رسیده شماره ۹۴۶

  2. bootsführerschein kaufen says:

    sportbootführerschein binnen und see, sportbootführerschein binnen prüfungsfragen, sportbootführerschein binnen kosten, sportbootführerschein binnen online, sporthochseeschifferschein kaufen, sportbootführerschein binnen berlin, sportbootführerschein binnen segel, sportbootführerschein kaufen, sportseeschifferschein kaufen erfahrungen, sportküstenschifferschein kaufen schwarz, sportbootführerschein see kaufen, sportbootführerschein binnen kaufen, sportbootführerschein see kaufen ohne prüfung, bootsführerschein kaufen, bootsführerschein kaufen polen, bootsführerschein kaufen erfahrungen, bootsführerschein online kaufen, bootsführerschein tschechien kaufen, SSS kaufen, SKS kaufen, SHS kaufen

  3. kupic prawo jazdy says:

    gdzie mozna kupic prawo jazdy z wpisem do rejestru, kupić prawo jazdy, legalne prawo jazdy do kupienia, kupię prawo jazdy, jak załatwić prawo jazdy, bez egzaminu, jak kupić prawo jazdy, czy można kupić prawo jazdy, legalne prawo jazdy do kupienia 2024, pomogę zdać egzamin na prawo jazdy, prawo jazdy bez egzaminu, gdzie kupić prawo jazdy bez egzaminu, gdzie kupić prawo jazdy na lewo, jak kupić prawo jazdy w niemczech, gdzie kupic prawo jazdy legalnie, kupić prawo jazdy b

  4. comprare la patente says:

    gdzie mozna kupic prawo jazdy z wpisem do rejestru, kupić prawo jazdy, legalne prawo jazdy do kupienia, kupię prawo jazdy, jak załatwić prawo jazdy, bez egzaminu, jak kupić prawo jazdy, czy można kupić prawo jazdy, legalne prawo jazdy do kupienia 2024, pomogę zdać egzamin na prawo jazdy, prawo jazdy bez egzaminu, gdzie kupić prawo jazdy bez egzaminu, gdzie kupić prawo jazdy na lewo, jak kupić prawo jazdy w niemczech, gdzie kupic prawo jazdy legalnie, kupić prawo jazdy b

  5. acheter permis de conduire says:

    acheter permis de conduire en ligne, acheter un permis de conduire belge, achat permis de conduire, acheter un permis de conduire, acheter permis de conduire belgique, acheter le permis de conduire, permis de conduire acheter, faux permis de conduire belge, j’ai acheter mon permis de conduire sur internet, acheter son permis de conduire belgique, acheter son permis de conduire légalement, acheter un vrai permis de conduire, acheter permis moto a2, acheter permis moto étranger, Acheter permis de conduire enregistré, acheter permis de conduire enregistré en préfecture forum, permis de conduire légalement enregistré.

  6. comprar carta de conduçao says:

    comprar carta de conduçao preço, comprar carta de condução verdadeira, comprar carta de conduçao, comprar carta de condução lisboa, comprar carta de condução legal, comprar carta de condução, carta de condução comprar, comprar carta de conduçao, comprar carta de condução em Portugal, comprar carta, comprar carta de condução portugal, comprar carta de condução online, comprar a carta de condução, carta de condução, comprar carta de carro, imt carta de condução, comprar carta de condução no porto

  7. اردشیر سلامت وشرکا says:

    اطلاع رسانی وپیگیری از اطلاعات هویتی اشخاص حقوقی وطراحی اوراق مالی اسلامی( صکوک بیمه اتکایی صندوق شماره ثبت نزد سازمان 11773وشماره ثبت در اداره کل ثبت شرکتها 50868 شناسه ملی 14009631803وتاریخ ثبت نزد سازمان 1399/09/25 نماد اتکایی(بیمه اتکایی ایرانیان نام صنعت وبیمه صندوق بازنشستگی به جز تامین اجتماعی در فرابورس بازار دوم صنعت بیمه مجوز صدور اوراق بیمه اتکایی سهامداران اشخاص حقوقی صنعت نفت اظهارنامه ارث در سامانه سهام من شخص حقوقی بانک مسکن کد ملی 0037742884 کد هویتی 0003834358091 ) وشناسه ملی 10100830792)شناسه مودی اردشیر سلامت در اداره کل امور مالیاتی 00377428840001 )واداره کل مالیاتی 161/191 وحوزه مالیاتی 4019 وحوزه مالیاتی کد 29ارث وامور مالیاتی کد 37) وحوزه مالیاتی تهران غرب طی شماره پرونده مالیاتی به شماره 342027 ) واداره کل دارایی واقتصادی به شماره 899) تاریخ ثبت 1375/03/27 ) کلاسه پرونده 700) بانک تجارت شماره حساب حقوقی شعبه ۰۳۲۵) 003522566941) در مورد سهام سود سهام آگهی شرکت همراهی کارکنان نفت وشماره ثبت تاریخ 4111/17) به شماره ب،ن،/۶۱ تاریخ ثبت 1340/11/20 واداره کل مالیاتی منطقه 11) شناسه ملی 10103330398) دارای پرونده مالیاتی میباشد ولیست پرونده های الکترونیک مرتبط با شناسه ملی 10101701430 )نوع مودی شخص حقوقی در سازمان امور مالیاتی کشور معاونت فناوری های مالیاتی

  8. queen says:

    Thank you for sharing your expertise with me. Your advice was spot on and has helped me navigate through my challenges more effectively.

  9. پینگ بک: صورتجلسه شرکت با مسئولیت محدود ✔️✔️ [PDF و docx]

  10. koupit řidičský průkaz says:

    Koupit řidičský průkaz a registrovaní na našich webových stránkách, aniž byste museli skládat jakoukoli zkoušku nebo absolvovat praktický test. vše, co potřebujeme, jsou vaše údaje a během příštích osmi dnů budou zaznamenány v systému. Řidičský průkaz musí projít stejným registračním řízením jako průkaz vydávaný v autoškolách,
    https://koupitridicskyprukaz-cz.com/

  11. paul jin says:

    Achetez un permis de conduire réel et enregistré sur notre site Web sans passer d’examens ni passer le test pratique. tout ce dont nous avons besoin, ce sont vos données et elles seront enregistrées dans le système dans les huit prochains jours. Le permis de conduire doit subir la même procédure d’enregistrement que ceux délivrés dans les auto-écoles,
    https://acheterpermis-conduire.com/

  12. jayk says:

    Comprare patente registrata presso Motorizzazione civile (DMV)? La decisione di comprare patente online in Italia 🇮🇹, comprare una patente, patente originale, comprare patente c, acquisto patente b, comprare patente prezzo, compro patente, acquistare patente b, dove posso comprare la patente b, compra patente online, comprare patente b online, comprare la patente a napoli, dove si può comprare la patente, quanto costa comprare la patente, comprare patente di guida, comprare patente senza.
    https://acquistare-lapatente.com/

  13. jayk says:

    Köp körkort lagligt, köp körkort utan förskottsbetalning, köp registrerat körkort, köp körkort, köp körkort utan prov Köln, köp körkort i Österrike, köp körkort utan prov i Österrike, köp körkort utan prov i Österrike, köp körkort i Österrike, köp körkort i Frankfurt, köp körkort i Schweiz.
    https://koporiginalkorkort.com/

  14. jayk says:

    Kopen een echt en geregistreerd rijbewijs van onze website zonder examens te schrijven of de oefentest te doen. alles wat we nodig hebben zijn uw gegevens en deze zouden binnen de komende acht dagen in het systeem worden geregistreerd. rijbewijs kopen belgië, rijbewijs kopen belgie, rijbewijs kopen in nederland, rijbewijs b belgie, rijbewijs kopen met registratie.
    https://nederlands-rijbewijskopen.com/

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *