شرکت‌های پیمانکاری در ایران طبقه‌بندی می‌شوند. این کار در حال حاضر بر عهدۀ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور است. آیین‌نامه طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در سال ۱۳۸۱ تدوین و تصویب شد. در سال ۱۳۸۶ با نظارت معاونت امور فنی و دفتر امور مشاوران و پیمانکاران این مقررات اصلاح شدند. گفتنی است اشخاص حقوقی عمومی مانند سازمان‌های دولتی و شهرداری‌ها در این تقسیم‌بندی پیمانکار محسوب نمی‌شوند. اما شرکت‌های خصوصی اعم از سهامی خاص یا با مسئولیت محدود و انواع دیگر در آن می‌گنجند. همچنین تعریف رشته‌های جدید، تغییر در حوزه تعریف رشته‌ها و تطبیق زیررشته‌های اصلی بر عهده کمیته فنی تشخیص صلاحیت است. متن کامل آیین‌نامه طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران با اعمال آخرین اصلاحات بر حسب نوع فعالیت و رشته‌ها به شرح زیر است:
نوشته‌ی مرتبط: راهنمای ثبت شرکت پیمانکاری|سهامی خاص و با مسئولیت محدود
شرکت‌های پیمانکاری ساختمان
طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در رشته ساختمان دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به ساخت ساختمان‌ها و ابنیه اعم از چوبی، آجری، سنگی، بتنی و فلزی و نظایر آن است.
شرکت‌های پیمانکاری آب
رشته آب دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به بندها، سدها و ساختمان نیروگاه آبی، سازه‌های هیدرولیکی و تونل‌های آب، مخازن آب و شبکه‌های توزیع آب، شبکه‌های جمع‌آوری و انتقال فاضلاب، کانال‌های انتقال آب و شبکه‌های آبیاری و زهکشی، سازه‌های دریایی و ساحلی، احداث حوضچه‌ها و استخرهای پرورش و تکثیر آبزیان و عملیات ساختمانی (سیویل) تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب و نظایر آن می‌شود.
شرکت‌های پیمانکاری راه و ترابری
طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در رشته راه و ترابری دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به ساخت راه‌ها نظیر راه‌های اصلی و فرعی، بزرگراه‌ها، آزادراه‌ها، راه‌های ریلی، باند فرودگاه، سیستم‌های انتقال هوایی پایه‌دار، تونل‌ها، پل‌ها، راه‌های زیرزمینی و سیستم‌های حمل و نقل (تهیه، نصب، نگهداری و تعمیر تجهیزات) و راهداری و عملیات آسفالتی و نظایر آن است.
شرکت‌های پیمانکاری صنعت و معدن
رشته صنعت و معدن دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به تاسیسات و تجهیزات صنایع غذایی، نساجی، پوشاک، چرم، چوب و شیشه، سلولوزی، استخراج، فرآوری، ذخیره، تبدیل مواد خام و تولید در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، شیمیایی، کانی غیر فلزی، صنایع سنگین، معدنی، صنایع فلزی (آهن و فولاد، فلزی غیرآهنی و فرآورده‌های فلزی)، کارخانجات ابزارآلات و ماشین‌ها و تجهیزات اندازه‌گیری و کنترل و تاسیسات صنعتی جانبی، تولید وسایل آزمایشگاهی، دارویی، کارخانجات تولید وسایل حمل‌ونقل، تجهیزات، خطوط انتقال مواد در کارخانجات، بهینه‌سازی مصرف انرژی، صنعت حمل و نقل و نظایر آن می‌شود.
شرکت‌های پیمانکاری نیرو
طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در رشته نیرو دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به تولید، توزیع و انتقال نیرو اعم از نیروگاه‌ها، شبکه‌های برق و تاسیسات برقی، پست‌های توزیع و الکترونیک عام و خاص، سیستم‌های کنترل برق و ابزار دقیق و نظایر آن است.
شرکت‌های پیمانکاری تاسیسات و تجهیزات
رشته تاسیسات و تجهیزات دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به خطوط انتقال (آب، نفت و گاز)، شبکه گازرسانی، تاسیسات مکانیکی و هیدرومکانیکی، سیستم‌های سردکننده ساختمان، تاسیسات و تجهیزات ساختمان (آب، گاز، برق و فاضلاب) و انتقال زباله، تاسیسات و تجهیزات تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب، وسایل انتقال (آسانسور و پله برقی و…)، سیستم‌های خبر و هشداردهنده، تجهیزات آشپزخانه و سلف‌سرویس و رخت‌شوی‌خانه، سیستم‌های ارتباطی، شبکه‌های رایانه‌ای ساختمان، ماسه‌پاشی (سندبلاست)، حفاظت کاتودی، پوشش (لاینینگ)، ایستگاه‌های پمپاژ و نظایر آن می‌شود.
شرکت‌های پیمانکاری کاوش‌های زمینی
رشته کاوش‌های زمینی دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به اکتشاف، حفاری، استخراج، حمل و بهره‌برداری از مواد غیرزنده موجود در پوسته زمین (در خشکی و آب)، کاوش‌های غیرمستقیم روی خشکی، حفاری‌های آبی، هیدروکربوری و تزریق مواد و دفن زباله، کاوش‌های دریایی، حفاری در بستر دریا و ژئوتکنیک، بهره‌برداری از مواد بستر دریا (به جز هیدروکربورها)، سیستم‌های ثابت انتقال مواد در دریا و ایستگاه‌های آن شامل آب، فاضلاب، هیدورکربورها و دیگر مواد، آماده‌سازی و ساخت و بهره‌برداری از معادن روباز (در خشکی) و آماده‌سازی و ساخت و بهره‌برداری از معادن زیرزمینی (در خشکی) و نظایر آن می‌شود.
شرکت‌های پیمانکاری ارتباطات
طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در رشته ارتباطات دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به مخابرات صوتی، تصویری و داده‌ای، ساخت ایستگاه‌های اصلی انتقال‌دهنده و توزیع‌کننده، انواع شبکه‌های پستی، شبکه‌های انتقال سیمی، بی‌سیم، رادیو، تلویزیون، شبکه‌های ماهواره و نظایر آن است.
شرکت‌های پیمانکاری کشاورزی
رشته کشاورزی دربرگیرنده امور پیمانکاری در زمینه جنگلداری، درختکاری، به‌سازی و اصلاح اراضی، آبخیزداری و آبخوان‌داری، مالچ‌پاشی و تثبیت شن روان، عملیات به‌زراعی، کاشت و برداشت محصولات عمده و استراتژیک، مرتع‌داری و ایجاد مراتع دست‌کاشت، ایجاد فضای سبز و نگهداری آن، امور دامپروری شامل طیور، گاوداری، زنبورداری و گوسفندداری، شیلات و آبزیان و نظایر آن می‌شود.
شرکت‌های پیمانکاری خدمات
رشته خدمات دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به رفع آلودگی از محیط‌های خشکی و آبی (اعم از داخل خشکی و محیط دریایی)، آتش‌نشانی (شهری، صنعتی، دریایی و جنگل‌ها) و کمک‌رسانی (در خشکی و دریا و نظایر آن) و امور پیمانکاری مربوط به خدمات بانکداری، بیمه، نگهبانی و حفاظت، گردشگری، امور بهداشتی و درمانی و هنری و نظایر آن است.
شرکت‌های پیمانکاری مرمت آثار باستانی
طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در رشته مرمت آثار باستانی دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به مرمت آثار باستانی و احیای ابنیه تاریخی (نوسازی، به‌سازی و بازسازی) است.
نوشته مرتبط: رتبه‌بندی و انواع آن [برای شرکت‌های پیمانکار، مشاور، طرح و ساخت (EPC) و انفورماتیک]
نوشته مرتبط: شرکت‌های پیمانکاری دو رشته‌ای
پرسش‌های پرتکرار پیرامون طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در ایران
شرکت‌های پیمانکاری در ایران چگونه طبقه‌بندی می‌شوند؟
✔️ این کار در حال حاضر بر عهدۀ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور است. آیین‌نامه طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در سال ۱۳۸۱ تدوین و تصویب شد. در سال ۱۳۸۶ با نظارت معاونت امور فنی و دفتر امور مشاوران و پیمانکاران این مقررات اصلاح شدند.
چه نوع شرکت‌هایی در ایران شرکت پیمانکاری محسوب می‌شوند؟
✔️ اشخاص حقوقی عمومی مانند سازمان‌های دولتی و شهرداری‌ها جزو شرکت‌های پیمانکاری محسوب نمی‌شوند. اما شرکت‌های خصوصی اعم از سهامی خاص یا با مسئولیت محدود و انواع دیگر در آن می‌گنجند.
رشته‌های جدید پیمانکاری چگونه تعریف می‌شوند؟
✔️ تعریف رشته‌های جدید، تغییر در حوزه تعریف رشته‌ها و تطبیق زیررشته‌های اصلی پیمانکاری بر عهده کمیته فنی تشخیص صلاحیت است.
آیین‌نامه جدید طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری چه تغییراتی کرده است؟
✔️ در متن جدید آیین‌نامه طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران، عنوان رشته حمل و نقل به راه و ترابری، رشته صنعت به صنعت‌ومعدن و برق به نیرو تبدیل شده است.
شرکت‌های پیمانکاری به چند رشته تقسیم می‌شوند؟
✔️ طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در ایران بر اساس یازده رشته انجام می‌شود. ساختمان، آب، راه‌وترابری، صنعت‌ومعدن، نیرو، تاسیسات‌وتجهیزات، کاوش‌های زمینی، ارتباطات، کشاورزی، خدمات و مرمت آثار باستانی.
آخرین اصلاحات متن کامل آیین‌نامه طبقه‌بندی و تشخیص صلاحیت پیمانکاران در چه سالی تصویب شده است؟
✔️ آیین‌نامه مصوب ۴۸۰۱۳/ت۲۳۲۵۱ه مورخ ۱۱/۱۲/۸۱ است و آخرین اصلاحات آن در معاونت امور فنی پیمانکاران در اردیبهشت ۸۶ انجام شده است.
شرکت‌های پیمانکاری ساختمان در چه رشته‌هایی می‌توانند فعالیت کنند؟
✔️ طبقه‌بندی شرکت‌های پیمانکاری در رشته ساختمان دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به ساخت ساختمان‌ها و ابنیه اعم از چوبی، آجری، سنگی، بتنی و فلزی و نظایر آن است.
شرکت‌های پیمانکاری راه در چه رشته‌هایی می‌توانند فعالیت کنند؟
✔️ طبقه‌بندی رشته راه و ترابری دربرگیرنده امور پیمانکاری مربوط به ساخت راه‌ها نظیر راه‌های اصلی و فرعی، بزرگراه‌ها، آزادراه‌ها، راه‌های ریلی، باند فرودگاه، تونل‌ها، پل‌ها، راه‌های زیرزمینی و سیستم‌های حمل و نقل (تهیه، نصب، نگهداری و تعمیر تجهیزات) و راهداری و عملیات آسفالتی و نظایر آن است.
