زمانی که شما به عنوان یک کارفرما یک شرکت راه اندازی می‌کنید و یا تجارتی را آغاز می‌کنید شاید به اندازه چندین سال تجربه دیگران نام شناخته شده‌ای نداشته باشید. برای پیشرفت و بهبود هزینه زیادی را برای نام تجاری خود یا به عبارتی نام برند خود هزینه خواهید کرد. حال فرض کنید یک نفر از نام شما سو استفاده می‌کند و زودتر از شما نامی که شما بسیار برای آن زحمت کشیدید را به نام خود می‌کند. به عبارتی شما باید با نامی دیگر و از نو شروع کنید. حال راه حل شما برای جلوگیری از این مشکلات این است که شما نسبت به ثبت برند تجاری خود اقدام کنید.
بهتر است تمامی مشاغل برند خود را در اداره مالکیت معنوی ثبت کنند حتی پیشنهاد ما به شما این است که قبل از شروع یک کسب و کار یا اجرای یک ایده اقدام به ثبت برند و نام تجاری خودتان نمایید. با تمام این توضیحات باید گفت که طبق قانون تجارت، ثبت علامت تجاری اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را اجباری کند. بنابراین ثبت علامت تجاری مطابق آیین نامه آن اجباری نیست. یعنی اگر کسی علامتی برای کالای خود انتخاب و استعمال کرد ولی آن را به ثبت نرساند قانون وی را الزام نمی‌کند.
مزایای ثبت برند و نام تجاری:
- ثبت برند و لوگو وجه تمایز کالا، محصولات و خدمات شما نسبت به رقبایتان است.
- برند شما، جزئی از دارایی شما به حساب می‌آید. در صورتیکه روزی تصمیم به انحلال کسب و کارتان گرفتید، می‌توانید به مبلغ قابل توجهی برندتان را به فروش برسانید.
- امکان اعطای نمایندگی‌های مختلف در سرار کشور را دارید.
- برندی که ثبت نموده‌اید قابل انتقال به دیگران است.
- به برندینگ و بازاریابی کسب و کارتان کمک چشمگیری خواهد کرد.
- با ثبت برند حق انحصاری آن نام در طبقه فعالیتتان متعلق به شما خواهد بود.
- وقتی برندتان ثبت و شناخته شود، تلاش شما برای بهبود و حفظ کیفیت محصولات افزایش میابد که این خود باعث می‌شود درآمد بیشتری از نام برندتان کسب و مشتریان بیشتری جذب کنید.
- تمایل افراد برای سرمایه گذاری روی برند شما افزایش پیدا خواهد کرد.
قانون تجارت پیرامون ثبت برندها
مواردی را که دولت، داشتن و ثبت علامت تجارتی را اجباری و از قاعده فوق مستثنی دانسته اعلام کرده و در اجرای تبصره ماده یک قانون ثبت علائم و اختراعات، تصویبنامه مورخه ۳/۲/۱۳۲۸ هیئت وزیران ثبت علائم کالاهای زیر را اجباری کرده است :
- داروهای اختصاصی (اسپسیالیته) مورد استعمال طبی یا عطاری
- نوشیدنی‌ها و آب‌های گازدار
- لوازم آرایش که برای استعمال مستقیم بر روی پوست انسان استفاده می‌شود .
- مواد غذایی که در لفاف و ظروف مخصوص باشند.
بنابراین به موجب این ماده، تمام اجناس دارویی و طبی و مواد غذایی ذکر شده در آن آیین نامه، اعم از آن که در داخل ایران ساخته و یا در خارج ساخته شده است. وارد کشور شود و در بازار تحت نام مشخصی که بر روی برچسب آن زده می‌شود به معرض فروش قرار گیرد. باید دارای علامت صنعتی یا تجارتی ثبت شده بوده و در روی برچسب نکات زیر تصریح شود :
- نام تجارتی و نشانی سازنده جنس با قید کشور مبدا
- شماره ثبت علامت در ایران
ثبت کدام برندها ممنوع می‌باشد؟
اما پس پی‌بردن به اهمیت ثبت برند، باید بدانیم که ثبت کدام برندها ممنوع است؟ برندهای انتخاب شده نباید مخالف با موازین اسلامی و اجتماعی باشند. این نکته را هرگز فراموش نکنید که نام و علامت برند شما باید نشان دهنده فعالیت و کالای شما باشد، پس در تحقق این مهم بسیار تلاش کنید.
- نمادهای دولتی، هلال احمر و … .
- نماد پرچم ایران با علامت مخصوص جمهوری اسلامی ایران.
- پرچم‌هایی که به دولت و کشور ایران از گذشته مربوط است و هر آنچه توسط دولت منع شده باشد.
- علامت تجاری موسسات رسمی که می‌توان به صلیب سرخ، هلال احمر و … اشاره کرد.
- کلماتی که برند را به ایران مرتبط کنند مانند دولتی، ایران و … نباید در نام برند باشد.
- علامت‌هایی که خلاف عفت عمومی باشد و یا نظم عمومی را مختل کند.
- علائمی که انتخاب می‌شود نباید گمراه کننده باشد. به عنوان مثال قرار دادن تصویر اتومبیل بر روی لبنیات گمراه کننده و بی ربط است.
- کلیه علامت‌هایی که مخالف موازین اخلاقی باشد ممنوع است.
- تشابه زیاد دو برند و نام به طوری که تشخیص کالا و خدمات آن‌ها از هم ممکن نباشد.
- علامت یا نام تجاری که به شکل گمراه کننده شبیه یک نام و یا علامت تجاری متعلق به موسسه دیگر باشد.
مدارک لازم جهت ثبت برند چیست؟
با توجه به این که برند شما یک برند حقیقی است یا یک برند حقوقی مدارک متفاوتی برای اسکن و بارگذاری در سایت ثبت اسناد و املاک کشور مورد نیاز است. در این جا لازم به توضیح است که برند حقیقی در واقع برندی است که به نام یک شخص ثبت می‌شود و برند حقوقی برندی است که به نام یک شرکت به ثبت خواهد رسید.
مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقیقی عبارتند از:
- کپی شناسنامه
- کپی کارت ملی
- کپی مجوز فعالیت شامل جواز تاسیس، پروانه‌ی بهره برداری، پروانه‌ی ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی.
لازم به ذکر است در صورتی که نشان تجاری شما شامل حروف لاتین باشد لازم است اقدام به دریافت کارت بازرگانی کرده و کپی کارت بازرگانی خود را نیز در سایت قرار دهید.
مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقوقی عبارتند از:
- کپی شناسنامه
- کپی کارت ملی
- کپی روزنامه‌ی تاسیس و آخرین تغییرات شرکت (نباید بیش‌تر از دو سال از آخرین تغییرات شرکت گذشته باشد.)
- کپی مجوز فعالیت شامل جواز تاسیس، پروانه‌ی بهره برداری، پروانه‌ی ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی
لازم به ذکر است در صورتی که نشان تجاری شما شامل حروف لاتین باشد لازم است اقدام به دریافت کارت بازرگانی کرده و کپی کارت بازرگانی خود را نیز در سایت قرار دهید.
مراحل کامل ثبت برند چه گونه است؟
متقاضیان جهت ثبت اظهارنامه‌ی برند می‌بایست با ورود به سایت ثبت اسناد و املاک کشور اقدام به ثبت برند نمایند. این سامانه جهت ثبت علائم تجاری در نظر گرفته شده و شما می‌توانید بدون مراجعه‌ی حضوری به اداره‌ی ثبت علائم تجاری، علامت خود را ثبت نمایید.
مراحل ثبت برند تجاری:
۱.انتخاب نام برند:
این نام نباید قبلا ثبت شده باشد. قابلیت ثبت داشته باشد.
۲. استعلام نام قبل از ثبت.
۳. آماده کردن مدارک مورد نیاز.
تنها بعد از تایید اولیه برند در سایت، باید نسخه فیزیکی مدارک را تحویل اداره ثبت بدهید و تا قبل از آن نیاز نمی‌باشد.
۴. ثبت اظهارنامه در سایت اداره مالکیت.
بعد از نام نویسی اولیه جهت تایید حساب کاربری برگه‌ای را که سایت مالکیت معنوی اداره به شما می‌دهد باید به یکی از دفترخانه‌های اسناد رسمی مراجعه و گواهی امضا جهت تایید حساب دریافت نمایید. سپس با بارگذاری آن در سایت، نام کاربری و کلمه عبور دریافت نمایید.
بعد از تایید حساب کاربری، به بخش ثبت اظهارنامه برند مراجعه و در اینجا لازم است برخی مدارک از جمله کپی شناسنامه، کپی کارت ملی، جواز فعالیت، نمونه برند پیشنهادی در اندازه ۶*۶ سانتی متر و در صورت ثبت برند لاتین، کارت بازرگانی خود را در سیستم آپلود نمایید.
۵. پرداخت هزینه اظهارنامه در سایت
۶. چاپ آگهی تقاضای ثبت در روزنامه رسمی
پس از بررسی اظهارنامه شما در مدت ۱۰ الی ۱۵ روز ، در صورتی که ثبت برند شما بلامانع تشخیص داده شود، درخواست ثبت برند شما به روزنامه رسمی ارسال می‌شود.
۷. مراجعه حضوری به اداره مالکیت:
در صورتی که شخصی نسبت به ثبت علائم تجاری شما اعتراض نداشته باشد، بعد از گذشت ۳۰ روز از چاپ روزنامه رسمی، اظهارنامه ثبت شده از طرف کارشناسان مورد تایید واقع می‌شود. پس از دریافت پیامک تایید لازم است به صورت حضوری به اداره مالکیت معنوی کشور مراجعه نمایید.
۸. پرداخت حق الثبت برند:
پس از تایید ثبت علامت تجاری و تحویل اصل مدارک یا کپی برابر اصل آن به اداره، در سامانه ثبت برند به شما اجازه داده می‌شود که حق الثبت را پرداخت نمایید.
هزینه حق الثبت برای یک طبقه به شرح زیر است:
ثبت برند حقیقی ۱۲۰ هزار تومان + هر طبقه اضافه ۱۰ هزار تومان
ثبت برند حقوقی ۲۴۰ هزار تومان + هر طبقه اضافه‌تر ۲۰ هزار تومان
یعنی اگر شما یک برند شخصی را در ۳ طبقه ثبت می‌کنید هزینه حق الثبت آن اینگونه محاسبه می‌شود.
۱۲۰ هزار تومان ( به ازای یک طبقه پایه ) + ۲۰ هزار تومان ( دو طبقه اضافه‌تر ) در مجموع ۱۴۰ هزار تومان برای ۳ طبقه.
۹. پرداخت هزینه روزنامه رسمی نوبت دوم
۱۰. تصدیق ۱۰ ساله ثبت برند
در نهایت نیز گواهی ۱۰ ساله برند خود را دریافت می‌کنید. پس از چاپ دو روزنامه رسمی، یک نسخه از این دو روزنامه را بایستی به همراه اظهارنامه ثبت برند و نمونه برند ۶*۶ (۱۰ تصویر در یک صفحه) به اداره مالکیت معنوی ببرید و با ارائه رسید، سند برند ثبت شده را تحویل بگیرید.
مدت زمان ثبت برند چقدر است؟
از زمانی که اظهارنامه به این مرکز ارسال می‌شود، ۳۰ تا ۴۵ روز کاری برای صدور آگهی تقاضا زمان لازم است. سپس آگهی اول در روزنامه رسمی کشور منتشر می‌شود و از عموم تقاضا می‌شود که در مهلتی یک‌ماهه اگر با نام و نشان مورد نظر ارتباط یا تعارضی دارند، آن را اعلام نمایند. پس از این بازه زمانی، حدود چهار هفته دیگر زمان می‌برد تا گواهی ثبت برند صادر شود و با آگهی دوم در روزنامه رسمی این پروسه به پایان برسد. بنابراین به طور کلی مدت زمان لازم برای ثبت برند در ایران نزدیک به ۳ ماه است.
مدت اعتبار برند و لوگو ۱۰ سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت آن می‌باشد. این مدت با درخواست مالک آن برای دوره های متوالی ۱۰ ساله با پرداخت هزینه مقرر، قابل تمدید است. یک مهلت ارفاقی ۶ ماهه که از پایان دوره شروع خواهد شد. برای پرداخت هزینه تمدید، با پرداخت جریمه تأخیر، درنظر گرفته می‌شود. که رقمی حدود یک دوم رقم ثبت برند می‌باشد.
سوالات متداول
مدت زمان ثبت برند چقدر است؟
از زمانی که اظهارنامه به این مرکز ارسال می‌شود، ۳۰ تا ۴۵ روز کاری برای صدور آگهی تقاضا زمان لازم است. سپس آگهی اول در روزنامه رسمی کشور منتشر می‌شود و از عموم تقاضا می‌شود که در مهلتی یک‌ماهه اگر با نام و نشان مورد نظر ارتباط یا تعارضی دارند، آن را اعلام نمایند.
مدارک مورد نیاز برای اشخاص حقیقی؟
کپی شناسنامه، کپی کارت ملی و کپی مجوز فعالیت شامل جواز تاسیس، پروانه‌ی بهره برداری، پروانه‌ی ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی.
ثبت کدام برندها و علامت‌های تجاری اجباری است؟
داروهای اختصاصی (اسپسیالیته) مورد استعمال طبی یا عطاری، نوشیدنی‌ها و آب‌های گازدار، لوازم آرایش که برای استعمال مستقیم بر روی پوست انسان استفاده می‌شود .مواد غذایی که در لفاف و ظروف مخصوص باشند.