نقل و انتقال سهام در شرکتها تابع مقررات قانونی مشخصی است که رعایت نکردن آنها موجب بی‌اعتبار شدن این جابه‌جایی میشود. خرید و فروش سهام شرکتهای سهامی عام در بورس اوراق بهادار و توسط کارگزاران رسمی انجام میگیرد. سهام شرکتهای سهامی خاص نیز امکان انتقال آزادانه بین افراد را دارند. اما از آنجایی که سهمالشرکه شرکتهای با مسئولیت محدود نمی‌تواند به شکل سهام قابل انتقال درآید، نقل و انتقال آن فقط با رضایت اکثریت شرکا امکانپذیر خواهد شد. در این مقاله، به طور کامل به چگونگی نقل و انتقال سهام در انواع شرکتها می‌پردازیم.
انواع سهام شرکتها و قوانین نقل و انتقال آنها
انتقال سهام با نام، با ثبت در دفتر ثبت سهام شرکت و با امضای وکیل یا نمایندۀ قانونی انجام می‌پذیرد. سهام محجورین و صغار نیز که به منظور حمایت از آنها ارائه میشود در همین دسته می‌گنجند. در این روش انتقال، گیرنده و انتقال‌دهنده سهام مشخص هستند. اما در انتقال سهام بی‌نام، شخصی که سهام را در اختیار دارد مالک آن به حساب می‌آید و به صورت سندی در وجه حامل می‌تواند این سهام را منتقل کند. این فرایند بین خود دو شخص انجام میگیرد و نیازی به شرایط و تشریفات خاصی ندارد. مدیران شرکت نیز طبق اساسنامه باید میزان سهام مشخصی را در اختیار داشته باشند که برای تضمین خسارت ناشی از تقصیرات مدیران یا شرکا بر شرکت مشخص شده است. این سهام با نام، غیر قابل انتقال و تا زمان تحویل مفاصا حساب دورۀ تصدی مدیر، در صندوق شرکت به صورت وثیقه باقی می‌ماند. گفتنی است که یک شرکت نمی‌تواند سهام خود را خریداری کند، اما خرید سهام شرکت مادر توسط دیگر شرکتهای زیرمجموعه که شخصیت حقوقی مجزا دارند بلامانع است. همچنین برای جلوگیری از استهلاک سهام، خرید توسط شرکت امکانپذیر خواهد بود، زیرا ارزش سهام در حال استهلاک جزو اندوخته‌های اختیاری محسوب میشود. در زمینه اجاره سهام شرکت نیز قضات معتقدند: حق سهامدار در شرکت، حقی است دینی، و از این رو قابل واگذاری نمی‌باشد.
نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی خاص
سهام شرکت سهامی خاص سندی قابل معامله است. این سهم قسمتی از سرمایه شرکت است و میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب آن را در شرکت مشخص می‌کند. این سهام‌ها بانام یا بی‌نام هستند و در برخی موارد با طی کردن روند قانونی به صورت سهام ممتاز نیز درمی‌آیند. مجموع این سهام‌ها سرمایه شرکت را تشکیل می‌دهند که در صورت انحلال به سهامداران می‌رسد. مسئولیت افراد در قبال بدهی‌ها و سودی که از این شراکت می‌برند نیز به مبلغ اسمی سهام آنها برمی‌گردد. منظور از مبلغ اسمی سهام در شرکتهای سهامی خاص، مبلغی است که روی برگه سهام درج شده است و ممکن است بسیار کمتر یا بیشتر از ارزش واقعی آن در بازار باشد.
مدارک انتقال سهام شرکت سهامی خاص
- شناسنامه و کارت ملی سهامداران فعلی و سهامداران جدید
- آگهی تاسیس یا آخرین تغییرات شرکت سهامی خاص در روزنامه رسمی
- گواهی پرداخت مالیات نقل و انتقال سهام از سازمان امور مالیاتی کشور
- صورتجلسه مجمع عمومی یا هیئت‌مدیره شرکتهای سهامی خاص
نحوه فروش سهام شرکت سهامی خاص
برای نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی خاص نیازی به تنظیم سند رسمی جداگانه نیست. اما تشریفات قانونی و مراحل کار باید به ترتیب و به طور کامل طی شوند:
- تنظیم صورتجلسه انتقال سهام در مجمع عمومی فوق‌العاده یا هیئت‌مدیره (روی سربرگ شرکت)
- تکمیل فرم نقل و انتقال سهام در سازمان امور مالیاتی کشور
- پرداخت بدهی‌های مالیاتی (هم واگذارکننده و هم گیرنده سهام)
- وارد کردن اطلاعات مربوط به نقل و انتقال سهام در سامانه ثبت شرکتها
گفتنی است که نقل و انتقال سهام شرکت سهامی خاص نیازی به آگهی تغییرات شرکت در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار ندارد.
فرم درخواست نقل و انتقال سهام شرکتها:
PDF » فرم درخواست نقل و انتقال سهام شرکتها
نمونه صورتجلسه نقل و انتقال در شرکتهای سهامی خاص (مجمع فوق‌العاده):
نمونه صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده در خصوص نقل و انتقال سهام در شرکتهای سهامی خاص
نقل و انتقال سهام در شرکت سهامی عام
نقل و انتقال سهام در شرکتهای سهامی عام بر عهدۀ خود سهامداران است و نیازی به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام ندارد. در نتیجه، تشکیل مجمع عمومی و تصویب هیئت‌مدیره نیز الزامی نیست. گفتنی است در شرایطی که شرکت سهامی عام اوراق قرضه‌ای منتشر کند که قابل تعویض با سهام شرکت یا قابل تبدیل به سهام شرکت باشد، تشکیل مجامع و امضای مدیران ضروری خواهد بود.
نقل و انتقال سهام در شرکت با مسئولیت محدود
سهام شرکتهای با مسئولیت محدود با عنوان سهمالشرکه بیانگر سرمایه‌ای است که هر یک از شرکا با خود به مجموعه آورده‌اند. طبق قانون، سهمالشرکه نمی‌تواند به شکل اوراق تجارتی قابل انتقال درآید و نمی‌توان آن را به دیگری منتقل کرد مگر با رضایت عده‌ای از شرکا که سه‌چهارم سرمایه متعلق به آنها است و اکثریت عددی نیز دارند. معمولاً این اتفاق زمانی می‌افتد که یکی از اعضا قصد خروج از مجموعه را داشته باشد. به طور کلی، امکان نقل و انتقال سهام شرکت با مسئولیت محدود به طور آزاد و بدون محدودیت وجود ندارد. همچنین تنظیم صورتجلسه نقل و انتقال الزامی است.
نحوه فروش سهام شرکت با مسئولیت محدود
نقل و انتقال سهمالشرکه شرکت با مسئولیت محدود نیاز به تنظیم سند رسمی دارد. بنابراین برای انتقال سهمالشرکه باید به دفاتر اسناد رسمی کشور رجوع کرد. اصل این سند رسمی یا کپی برابر اصل شده آن به همراه اصل صورتجلسه نقل و انتقال سهمالشرکه نیز باید جهت ثبت به اداره ثبت شرکتها ارسال شود. گفتنی است که در اساسنامه شرکت می‌توان برای این شرایط پیش‌بینی‌هایی انجام داد. به طور مثال، برخی شرکتها برای شرکای اصلی حق تقدم در خرید سهام قائل میشوند.
نمونه صورتجلسه نقل و انتقال سهمالشرکه در شرکتهای با مسئولیت محدود:
نمونه صورتجلسه نقل و انتقال سهم الشرکه در شرکتهای با مسئولیت محدود
پرسش‌های پرتکرار در مورد نقل و انتقال و جابه‌جایی سهام شرکتها
نقل و انتقال سهام شرکتها چگونه انجام میگیرد؟
سهام شرکتهای سهامی عام در بورس و سهام شرکتهای سهامی خاص بین اشخاص خرید و فروش میشوند. اما نقل و انتقال سهمالشرکه شرکتهای با مسئولیت محدود فقط با رضایت اکثریت شرکا و با تنظیم سند رسمی امکانپذیر است.
نحوه انتقال سهام در شرکتهای سهامی خاص چگونه است؟
نقل و انتقال سهام در شرکتهای سهامی خاص نیاز به تنظیم سند رسمی ندارد. اما مراحل قانونی آن در سازمان امور مالیاتی و اداره ثبت شرکتها باید به طور کامل طی شود.
مدارک لازم برای انتقال سهام شرکت سهامی خاص چیست؟
مدارک شناسایی سهامداران سابق و تازه، مدارک ثبتی شرکت سهامی خاص، پرداخت مالیات نقل و انتقال سهام شرکت، صورتجلسه نقل و انتقال سهام.
انتقال سهام شرکت سهامی عام چگونه انجام میشود؟
نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی عام بر عهده خود سهامداران است و احتیاجی به موافقت مدیران شرکت یا تشکیل مجامع عمومی نیست.
فرم انتقال سهام شرکتها را از کجا باید دریافت کرد؟
فرم درخواست نقل و انتقال سهام شرکتها را باید از سازمان امور مالیاتی کشور دریافت کرد. نمونه این فرم را میتوانید در همین مقاله مشاهده فرمایید.
صورتجلسه نقل و انتقال سهمالشرکه در شرکتهای با مسئولیت محدود چگونه تنظیم میشود؟
این صورتجلسه را باید بر اساس نمونهای که در این مقاله ارائه شده تنظیم کرد. گفتنی است که تمام صورتجلسهها باید روی سربرگ شخصیت حقوقی و با امضای اعضا و مُهر شرکت باشند.
تنظیم صورتجلسه هیاتمدیره در خصوص اجازه نقل و انتقال سهام در شرکتهای سهامی خاص چگونه است؟
این صورتجلسه باید بر اساس نمونهای تنظیم شود که در این مقاله ارائه شده است. تمام صورتجلسهها باید روی سربرگ شخصیت حقوقی و با امضای هیاتمدیره باشند.
صورتجلسه مجمع عمومی فوق‌العاده در خصوص اجازه نقل و انتقال سهام در شرکتهای سهامی خاص چگونه تنظیم میشود؟
این صورتجلسه را باید بر اساس نمونهای تنظیم کرد که در این مقاله ارائه شده است. همچنین باید روی سربرگ شخصیت حقوقی و با امضای شرکا و مهر شرکت باشد.
نحوه نقل و انتقال سهام در شرکت با مسئولیت محدود به چه ترتیب است؟
انتقال سهمالشرکه شرکت با مسئولیت محدود نیاز به تنظیم سند رسمی در دفترخانه دارد و باید مراتب این کار را به اطلاع اداره ثبت شرکتها نیز رساند.
خرید و فروش سهام شرکت سهامی خاص چگونه انجام میشود؟
پس از تنظیم صورتجلسه، باید برای پرداخت مالیات انتقال سهام به اداره مالیات رفت و در نهایت برای نهایی شدن آن به اداره ثبت شرکتها مراجعه کرد.
آیا نقل و انتقال سهام در سامانه ثبت شرکتها ثبت میشود؟
بله. هر گونه نقل و انتقال سهام در شرکتهای با مسئولیت محدود و سهامی خاص باید در اداره ثبت شرکتها ثبت شود.