در ابتدای این مقاله باید اشاره کرد که ثبت شرکت، به طی کردن روال قانونی ثبت در مرجع ثبت شرکتها از سوی موسسین و تشکیل دهندگان شرکت گفته میشود. تا زمانی که موسسین حقیقی یا حقوقی از این طریق یعنی مراجعه به اداره ثبت شرکت یا سامانه ثبت شرکتها و عبور مراحل قانونی، اقدام به ثبت شرکت نکرده باشند، نمیتوانند به صورت قانونی فعالیت تجاری شرکت را شروع نمایند .
به عبارتی در تعریف میتوان گفت زمانی یک شرکت ایجاد میشود که دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی در اموال خود و یا کاری با یکدیگر سهیم باشند. با توجه به این مطالب گفته شده، شرکت از اجتماع افراد مختلف به وجود میآید. باید دقت داشته باشید که در قانون تجارت ایران، شرکتی که از اجتماع اشخاص حقیقی و یا حقوقی تشکیل میشود، میتواند مدنی باشد یا تجاری. در قانون تجارت، تعریف دقیقی مطابق یکی از مواد قانونی از شرکت تجاری بیان نشده است، اما از نظر اکثریت حقوق دانان، شرکت تجاری، شخصیت حقوقی مستقلی است که به منظور انجام فعالیتهای تجاری به همراه کسب سود و تقسیم آن میان شرکا ایجاد میشود.
اما شرکتهای مدنی یعنی اینکه بین دو یا چند شخص، در مالی، مالکیت مشترک ایجاد میشود. مانند اینکه دو نفر، هر کدام سه دانگ خانه ای را خریداری میکنند. حتی ممکن است این شراکت به صورت اتفاقی میان افراد حاصل شود، مانند شراکت در سهم الارث مابین وراث همچنین، شرکتهای تجاری، دارای انواع و اقسام مختلفی هستند که در ماده ۲۰ قانون تجارت یک به یک نام برده شدهاند.
ثبت شرکت تجاری!!
برای ثبت شرکت ابتدا باید شرکایی که قصد تاسیس شرکت را دارند، به اقتضای موضوع فعالیتی که برای شرکت در نظر دارند و همچنین میزان مسئولیتی که حاضر به تقبل هستند، نوع شرکت را انتخاب و نسبت به طی مراحل آن مبادرت ورزند. مبناییترین کارکرد شرکت تقسیم مسئولیت در قالب یک شخصیت حقوقی است، بنابراین تحقیق در مورد انواع شرکتها که هر کدام سطح خاصی از مسئولیت را برای گردانندگان و شرکای شرکت در پی دارند، ضروری است؛ علاوه بر این موضوع فعالیت پیش بینی شده برای شرکت در تعیین نوع آن موثر است چرا که در مواردی نوع اشتغال شرکت سطح خاص از مسئولیت شرکا را اقتضا میکند و از همین روست که مجوز برخی از فعالیتهای خاص صرفاً به نوع مشخصی از شرکتها اعطا میشود. با این وصف آشنایی با انواع شرکتها و مراحل ثبت شرکت پیش از هر اقدامی برای ثبت شرکت ضرورت دارد.
انواع شرکت تجاری و کاربرد آنها!!
به طور کلی هر یک از شرکتها مراحل خاص مربوط به خود را دارند. در ادامه با مراحل ثبت شرکت هر یک بیشتر آشنا میشوید:
شرکت سهامی عام و خاص:
شرکتی که تاسیس کنندگان آن، قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین کنند شرکت سهامی عام میباشد. از طرفی، شرکتی که تمام سرمایه آن هنگام تاسیس، منحصراً به وسیله موسسان تامین شود، شرکت سهامی خاص میباشد. شرکتهای سهامی در هر حال شرکت بازرگانی محسوب میشوند حتی اگر موضوع عملیات آنها امور بازرگانی نباشد. تعداد شرکا در هیچ یک از شرکتهای سهامی نباید کمتر از سه نفر باشد. شرکتهای سهامی دارای ارکانی اعم از هیئت مدیره و مدیرعامل، مجامع عمومی و فوق العاده و بازرسان میباشند. در شرکتهای سهامی، مسئولیت شرکا یا سهامداران محدود به میزان سرمایه خواهد بود.
شرکت با مسئولیت محدود:
شرکتی است که برای تجارت، بین دو یا چند نفر تشکیل میشود. بدون این که تقسیم سرمایه شرکت به قطعات سهم یا سهام انجام شود، شرکا در این شرکت فقط تا میزان سرمایه خود مسئول پرداخت دیون و تعهدات شرکت میباشند.
شرکت تضامنی:
شرکت تضامنی شرکتی است که برای امور تجاری بین دو یا چند نفر تشکیل میشود و در حالتی که سرمایه و دارایی شرکت برای پرداخت دیون و تعهدات آن کافی نباشد مسئولیت شرکا تضامنی خواهد بود. به این معنی شرکا بدون درنظر گرفتن میزان آورده خود در شرکت میبایست در مقابل پرداخت دیون و تعهدات شرکت مسئول قلمداد شوند.
شرکت مختلط غیرسهامی:
شرکتی که بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود تشکیل میشود. در حالتی که دارایی و سرمایه شرکت برای پرداخت دیون شرکت کافی نباشد، شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که علاوه بر دارایی ایجاد شده است در حالی که شریک با مسئولیت محدود، به میزان سرمایهای است که در شرکت گذارده یا باید بگذارد مسئول میباشد.
مدیریت این شرکتها، به علت مسئولیت بالایی که شریک ضامن در برابر دیون شرکت دارد، بر عهده شریک ضامن است. در صورتی که شرکای ضامن متعدد باشند، مدیریت شرکت بسته به قرارداد و توافق بین آنها خواهد بود. میتوانند به صورت جمعی مدیریت شرکت را بپذیرند یا یکی از این شرکا با توافق تمام آنها، به عنوان مدیر شرکت انتخاب شود. شریک مسئولیت محدود در این شرکت اجازه مدیریت ندارد اما حق نظارت دارد.
شرکت مختلط سهامی:
شرکتی که بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک عده شرکای سهامی تشکیل میشود. شریک ضامن کسی است که سرمایهاش به صورت سهام درنیامده است و شرکای سهامی، کسانی هستند که سرمایه آنها به شکل سهام یا قطعات سهام هم ارزش درآمده است. مسئولیت شرکای ضامن نسبت به دیون مازاد بر دارایی شرکت تضامنی است و نسبت به کلیه قروض مازاد قابل اعمال است، حال آن که مسئولیت شرکای سهامی صرفا نسبت به میزان سرمایهای است که در شرکت دارند.
شرکت نسبی:
شرکتی است که همانند شرکت تضامنی اداره و تشکیل میشود با این تفاوت که مسئولیت شرکا نسبت به دیون مازاد بر دارایی شرکت، به میزان سرمایهای که در شرکت گذارده اند یا باید بگذارند، محاسبه میشود. ارتباط مدیران شرکت نسبی با شرکای شرکت همچون ارتباط وکیل و موکل میباشد.
شرکتهای تعاونی:
شرکتهای تعاونی از حیث موضوع و اهداف فعالیت به دو نوع تعاونی تولید و توزیع و از لحاظ چگونگی تشکیل به دو نوع تعاونی عام و خاص تقسیم میشود.
چه مدارکی برای ثبت شرکت لازم است؟
در کل برای ثبت یک شرکت، یک سری مدارک عمومی و یک کسری مدارک اختصاصی نیاز میباشد. مدارک عمومی در بین انواع شرکتها و شرایط مختلف یکسان است. اما یکسری مدارک با توجه به نوع شرکت و همچنین بعضی از موضوعهای فعالیت ممکن است تفاوت داشته باشد.
مدارک عمومی
مدارک عمومی ثبت شرکت شامل کارت ملی و شناسنامه کلیه اعضا و شرکاء میباشد. تصویر (اسکن) این مدارک در سامانه و همچنین هنگام پست مدارک به اداره ثبت شرکتها ارسال میشود.
- ارائه مدارک شناسائی مانند کارت ملی و شناسنامه هر یک از شرکاء.
- ارائه شرکت نامه و تقاضانامه شرکت
- ثبت نام کد ثنا برای تمام اعضای هیئت مدیره
- تهیه اساسنامه تکمیل شده شرکت
- دریافت تاییدیه آدرس و کد پستی محل شرکت
- تعیین حق امضای شرکت (اگر حق امضا برای بیش از یک نفر باشد باید نوع و شرایط امضاهای شرکت مشخص شود)
- تعیین سمت و سهام هریک از اعضاء
- انتخاب ۵ مورد نام حداقل ۳ سیلابی به ترتیب اولویت
مدارک اختصاصی
در خصوص بعضی از شرکتها از جمله تعاونیها، شرکتهای سهامی عام و… و همچنین بعضی از موضوعهای فعالیت مانند موضوعات مهندسی، تبلیغاتی و… نیاز به مدارک و مجوزهایی جداگانه است.
مراحل ثبت شرکت چگونه است؟
اگر بخواهیم به طور جامع و خلاصه مراحل ثبت شرکتها را نام ببریم میتوانن گفت شما برای ثبت شرکت تجاری باید سلسله مراتب را رعایت کنید. طبق مراحل تاسیس شرکت در اداره که به صورت مختصر به آن میپردازیم باید مراحل را طی کنید.
- ابتدا باید نوع شرکت خود را بر اساس فعالیتی که دارد مشخص کنید، دقت کنید که این مرحله دارای اهمیت بالایی است.
- تعیین شرکای شرکت یا همان سهامداران، مشخص کنید که تصمیم دارید با چه کسانی در تاسیس شرکت شریک باشید.
- مشخص کردن سرمایه اولیه شرکت که برای هر نوع شرکت حداقلهایی دارد، اگر میزان سرمایه اهمیتی برایتان ندارد حداقل را در نظر بگیرید.
- انتخاب موضوع فعالیت شرکت بر اساس فعالیتی که دارید باید مشخص شود چون در آینده شما با شرکتی که دارید تنها فعالیتی که در این مرحله انتخاب کردهاید میتوانید انجام دهید.
- مرحله جذاب انتخاب نام شرکت، شما ۵ عدد نام که حداقل باید ۳ سیلاب داشته باشند را باید انتخاب و بر اساس اولویت آنها را اعلام کنید.
- تعیین چارت سمت هر عضو و مشخص کردن اختیارات و حقوق امضاء
- ثبت نام آنلاین در سامانه اداره و بعد از آن انتظار برای تایید نام و دانلود اوراق برای امضاء و ارسال به اداره از سامانه.
- ارسال کردن ۲ سری مدارک امضاء شده به همراه نامه تایید نام اداره
- مراجعه به اداره جهت امضاء و تحویل اوراق
- پرداخت روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار شرکت
ثبت شرکت چقدر طول میکشد؟
در کل برای ثبت هر شرکت میتوان اینگونه جمعبندی نمود که، موسسین آن میبایست با فراهم نمودن مدارک مورد نیاز هر یک از انواع مختلف شرکت، به سامانه ثبت شرکتها مراجعه کنند و با تکمیل اطلاعات در این سامانه، مدارکی را هم که لازم است در سامانه بارگذاری نمایند. پس از تایید اطلاعات وارد شده توسط کارشناس مربوطه، اصل مدارک بارگذاری یا خواسته شده را را از طریق پست سفارشی به اداره ثبت شرکتها ارسال نمایند.
سپس مدارک به قسمت ثبت دفاتر ثبت شرکتها ارسال میشود و مسئول مربوطه پس از ثبت مدارک در دفتر و درج آن بر روی اظهارنامه نسبت به اخذ امضاء از متقاضی اقدام و متقاضی بعد از قید جمله، ثبت با سند برابر است، ذیل دفتر را امضا خواهد کرد که یک نسخه از مدارک در بایگانی اداره ثبت نگهداری و نسخه دیگر از مدارک بعد از مهر شدن به متقاضی ثبت شرکت داده میشود.
با توجه به ماده ۶ نظامنامه قانون تجارت وزارت عدلیه و ماده ۱۹۷ قانون تجارت در ظرف مدت یک ماه از تاریخ ثبت شرکت، باید خلاصه شرکت نامه و منضمات آن توسط اداره ثبت در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران و یکی از جراید کثیرالانتشار مرکز اصلی شرکت به خرج خود شرکت منتشر شود. لذا در مرحله آخر میبایست برای واریز مبلغ روزنامه رسمی از طریق اینترنتی و غیر حضوری و دریافت روزنامه رسمی شرکت اقدام گردد.
مدت زمان مورد نیاز جهت ثبت شرکت !!
هر کاری که فرآیند اداری دارد طی کردن آن و جلو انداختن آن توسط شخص خاصی صورت نمیپذیرد و باید روال اداری خود را طی کند. حال باید بدانیم که طی کردن هر مرحله از مراحل ثبت شرکت نیاز به چه میزان زمان دارد. همانطور که در بالا ذکر شد اولین مرحله از شروع فرآیند ثبت شرکت دست شماست و از هر زمانی که فرآیند آن را استارت بزنید در مرحله دوم نیاز به ۲ الی ۳ روز زمان دارید.
در مرحله بعدی آن باید طی یک روز کاری مدارک خود را تحویل اداره پست منطقه خود دهید تا تحویل اداره گردد. پس از ارسال دریافت و تایید مدارک توسط سازمان نیز حدود یک روز زمان بر است. سپس پرونده به مرحله چاپ در روزنامه ارجاع داده میشود که با توجه به میزان شلوغی اداره و تعدد درخواست چاپ آگهی تا فرآیند صفحه بندی و چاپ نهایی انجام شود حدود ۵ الی ۱۰ روز زمان نیاز دارد که به صورت میانگین میتوانید برای این مرحله روی ۷ روز حساب کنید.
ثبت شرکت دانش بنیان چگونه است؟
طی سالهای اخیر، شرکتهایی به لیست شرکتهای قابل ثبت افزوده شدهاند که تحت عنوان شرکتهای دانش بنیان شناخته شدهاند. اینگونه شرکتها بر پایه علم و دانش و تکنولوژیهای روز، تاسیس میشوند. هدف از ثبت شرکت دانش بنیان، در گام اول، رشد علمی و ارتقای رتبه تکنولوژی مجموعه شان است و پس از آن در تلاشاند تا با انجام تحقیقات و ثبت اختراعات شان، درآمدی را هم به دست آورند. این شرکتها اغلب در حوزههای فناوری اعم از سخت افزار و نرم افزار فعالیت و تولید میکنند. به بیان ساده، این شرکتها با انجام تحقیقات و یا ایجاد و تولید محصولات بر پایه علم و تکنولوژی، درآمدزایی میکنند و میتوان گفت ارتقای مالی و علمی، هدف نهایی این نوع شرکتها میباشد.
تفاوتی که ثبت شرکتهای دانش بنیان با دیگر شرکتها دارند این است که بعد از ثبت شدن نام شرکت، لازم است نامهای شامل تقاضا برای تایید دانش بنیان شدن شرکت به معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ارسال کنند. در صورت دارا بودن شرایط و تکمیل بودن مدارک، نام دانش بنیان به ابتدای شرکت افزوده میگردد.
چه اقداماتی پس از ثبت شرکت لازم است؟؟
پس از به ثبت رساندن شرکت خود، نیاز است تا یکسری از اقدامات و مواردی را به جهت تکمیل فرآیند ثبت شرکت به انجام برسانید. مواردی هم وجود دارند که در انجام آنها ضرورتی به لحاظ قانونی وجود ندارد اما انجام دادن آنها بسیار به نفع شما و شرکت شما خواهد بود. در ادامه این موارد را به صورت خلاصه بررسی خواهیم کرد.
- پلمپ دفاتر تجاری شرکت اعم از تمامی دفاتر روزنامه و همچنین دفاتر کل
- تشکیل دادن یک پرونده دارایی برای شرکت
- دریافت کد اقتصادی از سازمان مربوطه
- دریافت کد کارگاهی از سازمان بیمه تامین اجتماعی برای فعالیت های خاص شرکت
توجه داشته باشید که انجام ندادن این موارد جریمههای قانونی و سنگین و پیگیریهای قانونی را در پی خواهد داشت.
مالیات ثبت شرکت و روشهای پرداخت
موارد اختیاری پس از ثبت شرکت
- طراحی و ثبت لوگوی شرکت و نام تجاری شرکت (برند)
- اخذ کردن کارت بازرگانی در صورت نیاز شرکت و فعالیت داشتن آن در فعالیتهای بین المللی شامل صادرات و واردات کالا و غیره
- تهیه کردن یک نرم افزار و برنامه حسابداری و مالی ویژه و مخصوص شرکت و همچنین استخدام یک حسابدار ماهر
- تهیه سربرگ و کارت ویزیت و اوراق مورد نیاز اداری جهت امور مختلف(سه برگی، دو برگی و …)
- طراحی سایت به نام شرکت
- افتتاح حساب بانکی و اخذ دسته چک مختص و به نام شرکت
اخذ کارت بازرگانی پس از ثبت شرکت
کارت بازرگانی همانطور که از نام آن بر میآید، یک گواهینامه یا مدرکی است که ثابت میکند یک شرکت، اجازه انجام فعالیتهای اقتصادی در سطوح بین المللی را داشته باشد. این کارت باید توسط مجموعههای مختلفی تایید شود تا برای شرکت شما صادر گردد.
- نکته مهم که باید بدانید این است که یک کارت بازرگانی، حداکثر یک سال دارای اعتبار است. این مورد به خاطر سیاستهای اتخاذ شده توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت و دیگر سازمانهای مربوطه قرارداده شده است.
اخذ کد اقتصادی پس از ثبت شرکت
کد اقتصادی، کدی است که توسط اداره امور مالیاتی جمهوری اسلامی ایران، به افرادی که تقاضا برای ثبت شرکت داده باشند و این تقاضا پذیرفته شده باشد، داده میشود. این افراد میتوانند در حوزههای مختلفی فعالیت داشته باشند؛ برای مثال فعالیتهای تجاری بین المللی، مونتاژ، پخش قطعات و موارد دیگر … .این کد باید به الزام پس از ثبت دریافت شود. از الزامات اتخاذ کد اقتصادی، نیاز به آن برای دریافت کارت بازرگانی است.