کد اقتصادی چند رقمی است؟ کد اقتصادی شناسه‌ایی ۱۲ رقمی است که توسط سازمان امور مالیاتی به اشخاص حقیقی یا حقوقی (که به تولید کالا یا ارائه خدمات می پردازند) اختصاص داده می‌شود. مهم ترین کاربرد کد اقتصادی، شناسایی واحد اقتصادی در حوزه مالیاتی و کمک به تشخیص عمللکرد مالی آنها است. از آنجا که نظارت بر فعالیت های اقتصادی مستلزم شناسایی فعالین این عرصه است به روشنی می توان دریافت که اخذ آن برای فعالین اقتصادی الزامی بوده و بنا به یک تعریف می تواند به عنوان مجوز قانونی انجام فعالیت اقتصادی تلقی گردد.
کاربردهای کد اقتصادی
اگرچه اخذ کد اقتصادی برای همه شرکت ها امری الزامی است، اما بهتر است با کاربردهای متنوع آن نیز آشنا باشید. کاربردهای این کد به شرح زیر است:
- انجام مراودات مالی بصورت قانونی و درج در فاکتورهای فروش
- امکان حضور در مناقصات و مزایدات
- اخذ کارت بازرگانی
- افتتاح حساب های ارزی و ریالی
- استفاده از خدمات گمرکی
چه افرادی مکلف به دریافت کد مالیاتی هستند؟
تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی موضوع قانون مالیات های مستقیم مکلفند نسبت به ثبت نام در نظام مالیاتی کشور اقدام کنند.
به تعریف دقیق ترکلیه‌ی اشخاص حقیقی و حقوقی که به تولید و یا توزیع هر نوع کالا، تولید و مونتاژ و همچنین امور خدماتی اشتغال دارند و دارای پروانه کسب یا دارای محلی برای فعالیت تجاری هستند، باید نسبت به اخذ کد اقتصادی اقدام کنند.
منظور از پروانه‌ی کسب وکار از مراجع ذی‌ربط، کلیه‌ی جوازهای کسب یا کار صادره از اتاق صنایع و معادن و بازرگانی، اتحادیه های صنفی، وزارتخانه ها و سایر مراجع ذی‌صلاح است.
چه افرادی معاف از اخذ کد اقتصادی هستند؟
در عین حال که تقریبا کلیه واحدهایی که دارای کسب و کار و فعال در زمینه تجارت هستند، موظف به اخذ کد اقتصادی هستند، برخی از اشخاص نیز هیچ احتیاجی به آن ندارند که در ادامه با آن ها آشنا خواهید شد:
- مساجد و تکایا
- اشخاص حقیقی که به فعالیت هنری از قبیل فیلم‌سازی و فعالیت‌های مرتبط، طراحی، خطاطی، نقاشی، ترجمه‌ی کتاب، گرافیک، ویراستاری و نویسندگی اشتغال دارند.
- اشخاص حقیقی که به فعالیت پیمانکاری اشتغال دارند. به شرطی که ارزش قراردادها یا مبلغ دریافتی کل پیمان های آنها در یک‌سال کمتر از مبلغ ۵ میلیون تومان باشد.
چه مواردی تخلف کد اقتصادی به شمار می آید؟
- عدم ارائه یا درج کد اقتصادی طرفین معامله در فاکتور فروش کالا یا خدمات
- هرگونه جعل، تقلب، سوءِاستفاده و تبانی مرتبط با کد اقتصادی
- استفاده اشخاص حقوقی و حقیقی از کد اقتصادی سایرین تحت هر عنوان
- دریافت هرگونه وجه اضافه بر ارزش کالا جهت درج کد اقتصادی فروشنده یا عدم درج کد اقتصادی خریدار
جریمه ی تخلفات کد اقتصادی
مودیان مالیاتی در صورت ارتکاب به هریک از تخلفات عدم صدور فاکتور، عدم درج کد اقتصادی و همچنین عدم رعایت دستورالعمل های مربوطه علاوه بر بی‌اعتباری دفاتر قانونی از حیث مالیاتی و جرایم مندرج در ماده‌ی ۸ قانون تعزیرات حکومتی، مشمول جرایم زیر نیز می شوند می‌شود:
- برای بار اول جریمه‌ای معادل ۲ برابر مبلغ مورد معامله.
- برای بار دوم تعطیلی محل کسب یا توقف فعالیت حسب مورد به مدت ۳ ماه.
- برای بار سوم حبس تعزیری از ۳ ماه تا ۶ ماه برای اشخاص متخلف و در مورد اشخاص حقوقی برای مدیر یا مدیران مسئول ذی ربط.
در ضمن وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان های وابسته، در صورت اثبات تخلف مودیان از ارائه هرگونه تسهیلات به آنها خودداری می نماید.
استفاده از کد اقتصادی دیگران
اگر شرکت یا شخصی برای انجام امور خود، به جای کد خود، از کد واحد دیگری استفاده کند، چه اتفاقی می افتد؟
در این گونه موارد از آنجا که دارنده کد دارای مسئولیت تضامنی نسبت به آن است. لذا مطابق تبصره‌ی ۱ ماده‌ی ۱۶۹ مکرر قانون مالیات های مستقیم، فرد مجرم مالیاتی در نظرگرفته شده و باید نسبت به جرم صورت گرفته پاسخگو باشد.
ضرورت دریافت کد مالیاتی
کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که در زمینه های :توزیع انواع کالا، واردات و صادرات، امور خدماتی، تولید و مونتاژ مشغول به کار می باشند و نیز دارای پروانه کسب و کار از مراکز قانونی و مکان مشخص برای فعالیت تجاری خود هستند می بایست کد اقتصادی دریافت نمایند.
توجه:در مورد اشخاص حقیقی دارا بودن تنها یکی از این شروط کافیست.
افراد مکلف به اخذ شماره اقتصادی
- تمامی افراد حقوقی و حقیقی که در حیطه های مونتاژ، واردات و صادرات، تولید و توزیع هر گونه کالا و نیز موارد خدماتی مشغول به کار هستند.
- تمامی افراد حقیقی که در حیطه های مونتاژ، واردات و صادرات، تولید و توزیع هرگونه کالا و نیز موارد خدماتی مشغول به کار هستند.و نیز دارای مکان مشخص برای فعالیت تجاری و پروانه کسب و کار از مراکز قانونی می باشند.
- تمامی اشخاص شامل موضوع بند های ۱ و ۲ و ۴ ماده ۲ قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه ۱۳۶۶
- تبصره: مشخصا واژه ی پروانه کسب و کار از مراکز قانونی شامل تمامی پروانه های کسب و یا کار صادر شده از اتحادیه امور صنفی، وزارتخانه ها، اتاق صنایع و معادن و دیگر مراجع قانونی و مربوطه می شود.
افراد غیر مکلف به اخذ شماره اقتصادی
- مکان های مذهبی شامل( مساجد و تکایا)
- اشخاص حقیقی مشغول به کار در حیطه ی هنر شامل: طراحی، نقاشی، خطاطی،فیلم سازی و کارهای مرتبط به آن، نویسندگی، گرافیک، ویراستاری و ترجمه کتاب .
- اشخاص حقیقی شاغل در امور تحقیقی و یا مشاوره فنی (افراد عضو هیئت علمی دانشگاه ها و مراکز عالی آموزشی)
- اتحادیه های امور صنفی
- اشخاص حقیقی که در زمینه پیمانکاری در حال فعالیت می باشند (تنها در صورتی که ارزش قرارداد پیمانی و مبلغ کلی دریافتی آنها در طول یک سال بیشتر از پنجاه میلیون تومان نباشد).
ثبت نام پرونده مالیاتی
تمامی شرکت‌ها و اشخاص حقوقی مکلفند پس از تاسیس و ثبت شرکت با مراجعه به اداره امور مالیاتی، اقدام به تشکیل پرونده مالیاتی کنند. طبق مقررات مربوطه، شرکت تا ۲ ماه پس از تاسیس مکلف به تشکیل پرونده دارایی و پرداخت مالیات سرمایه می‌باشد. شرکتی که پرونده مالیاتی نداشته باشد نمی‌تواند کد اقتصادی دریافت نماید. (بدون کد اقتصادی نمی‌توان با شرکت‌ها قرارداد بست و فعالیت اقتصادی داشت.)
تشکیل پرونده مالیاتی برای تعیین میزان مالیات پرداختی ضروری است. شرکتی که پرونده مالیاتی نداشته باشد در پایان سال مالی نمی‌تواند اظهارنامه مالیاتی فعالیت شرکت را به سازمان مالیات و دارایی تحویل دهد. به موجب قوانین سازمان مالیات و دارایی، در صورت عدم تشکیل پرونده مالیاتی، شرکت مرتکب جرم شده است. موسسین شرکت‌ها توجه داشته باشند، تشکیل پرونده دارایی حتی در صورت عدم فعالیت شرکت الزامی است و برای اعلام عدم فعالیت و عدم پرداخت مالیات به آن احتیاج می‌باشد. در غیر این صورت، مشمول جریمه مالیاتی می‌شوید.
مدارک لازم جهت تشکیل پرونده مالیاتی و دریافت کد اقتصادی
مودی موظف است پیش از اقدام جهت دریافت کد اقتصادی با مراجعه به واحد اطلاعات و خدمات اداره دارایی و واحد ثبت و شناسایی اداره دارایی، نسبت به دریافت دفترچه مخصوص و فرم ها و تکمیل آنها اقدام نماید.
سپس فرم های تکمیل شده را به همراه مدارک زیر به واحد مربوطه تحویل و در مرحله بعد نسبت به پیش ثبت نام و ثبت نام الکترونیکی اقدام نماید.
- کپی شناسنامه و کارت ملی کلیه اعضا هیئت مدیره
- کپی آگهی تاسیس شرکت و آخرین تغییرات ثبتی شرکت در دو نسخه
- کپی اساسنامه شرکت
- کپی اظهارنامه شرکت
- کپی آگهی در روزنامه های رسمی به همراه آخرین تغییرات
- کپی پروانه بهره برداری و مجوز تاسیس
- کپی سند مالکیت محل شرکت و بنگاه اقتصادی و در صورت اجاره ای بودن ملک، کپی از قرارداد و اجاره نامه که حتما باید به تایید اداره مالیات رسیده باشد.
- نامه تاریخ شروع فعالیت شرکت و در صورت عدم شروع به فعالیت ارائه نامه عدم شروع فعالیت.
- پرداخت مبلغ مالیات حق تمبر به ادراه دارایی و ارائه رسید آن.
مراحل ثبت نام الکترونیکی کد اقتصادی
- نحوه پیش ثبت نام کد اقتصادی
برای ثبت نام کد اقتصادی به صورت الکترونیکی، ابتدا باید با مراجعه به وبسایت سازمان امور مالیاتی پیش ثبت نام خود را در سامانه عملیات الکترونیکی مودیان مالیاتی انجام دهید. برای ورود به سامانه اینجا کلیک کنید.
پس از تکمیل اطلاعات اولیه، پاکت پستی به آدرسی که توسط مودی در سایت قید شده ارسال خواهد شد و در این مرحله با وارد کردن کد ارسالی در بخش مربوطه و تایید نهایی وارد مرحله بعدی خواهید شد.
البته لازم به یادآوری است که در صورت عدم تایید اطلاعات تا هفت روز، پرونده به طور خودکار حذف شده و کد ارسال شده غیر قابل استفاده خواهد بود. -
صحت سنجی اطلاعات
مرحله بعدی، تایید اطلاعات است. در این مرحله تمامی اطلاعات تایید شده توسط مودی در سیستم، با استعلام از سازمان های مربوطه مورد صحت سنجی قرار می گیرد. وجود هرگونه عدم تطابق، توسط پیامک به اطلاع فرد خواهد رسید تا در اسرع وقت نسبت به تصحیح اطاعات وارده اقدام نماید.
-
تولید و ارسال اطلاعات کاربری
در این مرحله، پس از تایید اطلاعات اولیه، نام کاربری و کلمه عبور برای شما ایجاد خواهد شد که توسط سازمان امور مالیاتی به صورت پیامک برای شما ارسال می شود.
-
ثبت نام الکترونیک
در این مرحله مودی می تواند با نام کاربری و کلمه عبور که توسط پیامک از سازمان امور مالیاتی دریافت کرده است، وارد سامانه ثبت نام شده و نسبت به تکمیل اطلاعات درخواستی و تایید نهایی اقدام نماید.
-
اعتبار سنجی ستادی و میدانی اطلاعات
در این مرحله پرونده فیزیکی مالیاتی واحد اقتصادی بررسی شده و هرگونه مغایرت باز هم توسط پیامک به اطلاع مودی خواهد رسید. در صورت تایید سازمان ورود مودی به مرحله ۴۵ تائید شده و وی امکان ارسال اظهارنامه الکترونیک و استفاده از سایر خدمات سازمان را خواهد داشت.
مشمولین ثبت نام مکلفند هر گونه تغییرات از جمله انحلال، تعطیلی فعالیت، تغییر نام ، تغییر شغل، تغییر نشانی، تبدیل فعالیت انفرادی به مشارکتی و یا بالعکس ، تغییر شرکا (اختیاری یا قهری) و یا سایر موارد را حداکثر ظرف مدت دو ماه از تاریخ انجام یا وقوع تغییرات به سازمان اعلام نمایند.
عدم دریافت کد اقتصادی جدید
صاحبان مشاغل و اشخاص حقوقی مشمول ثبت نام، همه مکلفند تا زمانی که برای آنها شماره اقتصادی جدید صادر نشده است. حسب مورد از شماره ملی، شناسه ملی، شناسه مشارکت مدنی و شماره اختصاصی اشخاص خارجی استفاده نماید.
اما اگر جزو اشخاص حقوقی هستید که قبلا در نظام مالیاتی ثبت نام کرده و شماره اقتصادی دوازده رقمی خود را دریافت نموده اند. می توانید تا زمان دریافت شماره اقتصادی جدید از شماره اقتصادی مذکور در معاملات خود استفاده نمایید.