شرکتهای هلدینگ اهمیت بسیار زیادی در رشد تولید و رونق صنعت در سراسر جهان دارند. این مجموعهها در واقع مالکیت سهام کمپانیهای دیگر را در اختیار دارند و از این طریق بر فعالیت آنها نظارت میکنند. هلدینگها در قالب شرکتهای سهامی در این کمپانیها سرمایهگذاری میکنند و با کسب حق رای، در تصمیمگیریهای آنها نیز مشارکت مینمایند. به این ترتیب، شرکتهای تابعه برنامه خود را بر اساس استراتژی شرکت مادر تنظیم میکنند. بیشتر شرکتهای هلدینگ در ایران یا بر اساس محصول مشترک فعالیت میکنند مثل مجموعههای فولاد و یا زنجیرۀ تأمینی برای رسیدن به هدفی مشترک ایجاد مینمایند مانند تولیدکنندگان دارو در کشور. در این مقاله، به فرایند قانونی ثبت شرکت هلدینگ میپردازیم.
شرایط تاسیس شرکتهای هلدینگ
موضوع فعالیت اصلی هلدینگها مدیریت سرمایه و نظارت بر فعالیت شرکتهای زیرمجموعه است. طبق لایحه جدید قانون تجارت ایران، هر گاه یک شخصیت حقوقی بیش از پنجاه درصد از سهام شرکتی دیگر را با هدف کنترل آن کمپانی خریداری کند، شرکت هلدینگ یا مادر محسوب میشود. این مجموعهها با در اختیار داشتن مالکیت سهام دیگر شرکتها، فعالیتهای آنها را کنترل میکنند و در تصمیمات آنها تاثیر میگذارند. باید یادآوری کرد که مفهوم هلدینگ به ساختاری متشکل از رابطۀ چند شخصیت حقوقی مستقل اشاره دارد و یک شرکت منفرد، هر چقدر هم که فعالیتهای گسترده و متنوعی را درون خود سامان داده باشد، نمیتواند خود را هلدینگ بنامد.
نحوه دریافت مجوز شرکت هلدینگ
هلدینگها در قالب شرکتهای سهامی به فعالیت میپردازند و با سرمایهگذاری در کمپانیها، در تصمیمگیریهای آنها نیز مشارکت مینمایند. این مجموعهها برای دریافت مجوز تاسیس باید به سازمان بورس کشور مراجعه نمایند. همچنین باید اشاره کرد که اخذ مجوز فعالیت هلدینگها منوط به موافقت با تاسیس شرکت مادر است. در واقع، هم شرکت مادر و هم شرکتهای تابعه استقلال مالی و اساسنامه مستقل خود را خواهند داشت و فقط سازماندهی فعالیت آنها بر اساس هدفی مشترک انجام میگیرد.
استعلام شرکتهای هلدینگ مجاز
تنها مرجع رسمی برای استعلام قانونی بودن فعالیت شرکتهای هلدینگ در ایران، «سامانه شناسه ملی اشخاص حقوقی کشور» است. این سامانه زیر نظر سازمان ثبت اسناد و املاک کشور فعالیت میکند و متعلق به قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران است. مشخصات کامل تمامی شرکتهای هلدینگی که به صورت قانونی فعالیت میکنند در این سایت ثبت شده است و افراد میتوانند به راحتی پیش از خرید سهام یا بستن هر نوع قراردادی آنها را بررسی نمایند. همچنین به تمامی متقاضیان ثبت شرکت هلدینگ توصیه میشود پیش از انتخاب نام شرکت و مشخص کردن آدرس دفتر کار خود به جستوجو در این بانک اطلاعاتی بپردازند.
انواع شرکتهای هلدینگ
بهترین راه برای تاسیس شرکت هلدینگ، ثبت شرکت سهامی خاص یا ثبت شرکت سهامی عام است. مناسبترین گزینه برای شما متناسب با نوع فعالیت و اهداف شما تعیین میشود. بنابراین پیش از انتخاب نوع شرکت، توصیه میشود شرایط و ضوابط هر یک از این قالبها را بررسی کنید. باید یادآور شد که متقاضیان ثبت شرکت هلدینگ برای دریافت مجوز باید به سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه کنند.
ثبت شرکت هلدینگ در قالب سهامی خاص
شرکتهای سهامی خاص برای امور گوناگونی تشکیل میشوند که یکی از مهمترین آنها تشکیل شرکتهای هلدینگ است. سرمایه این نوع کمپانیها به صورت سهامهایی همارزش درمیآید که قابل داد و ستد در بورس اوراق بهادار نیست ولی به راحتی قابل واگذاری است. یکی از مزایای ثبت شرکت سهامی خاص در ایران این است که الزامی برای تهیه کامل سرمایه نقدی آن وجود ندارد. همچنین شرایطی که برای تاسیس این شرکتها در قانون تجارت ایران در نظر گرفته شده بسیار سادهتر از دیگر انواع کمپانیها است.
مدارک لازم برای ثبت شرکت هلدینگ سهامی خاص
- کپی کارت ملی و شناسنامه تمامی اعضا
- مشخصات اعضای هیئتمدیره و بازرسان
- تنظیم اساسنامه، اظهارنامه و اقرارنامه
- اخذ مجوز تاسیس از سازمان بورس
توجه داشته باشید که ثبت شرکت هلدینگ در قالب سهامی خاص به حداقل سه عضو و دو بازرس احتیاج دارد. همچنین حداقل سرمایه اولیه برای تاسیس شرکت سهامی خاص هلدینگ مبلغ پنجاه میلیارد ریال (پنج میلیارد تومان) است که ۳۵ درصد آن باید در حساب شرکت قرار بگیرد.
ثبت شرکت هلدینگ در قالب سهامی عام
ثبت شرکتهای سهامی عام با موضوع هلدینگ در سراسر دنیا بسیار رایج است. موسسان این مجموعهها میتوانند بخشی از سرمایه شرکت را از فروش عمومی سهام به مردم تامین نمایند. در نتیجه، جمع شدن سرمایههای کوچک میتواند موجب ایجاد سرمایهای بزرگ شود و فعالیتهای اقتصادی بزرگتر را ممکن سازد. ثبت شرکت هلدینگ سهامی عام در ایران نیز بسیار متداول است و فعالان این حوزه استقبال گستردهای از آن کردهاند.
مدارک لازم برای ثبت شرکت هلدینگ سهامی عام
- کپی شناسنامه و کارت ملی همه اعضا
- تنظیم اساسنامه، اظهارنامه و اقرارنامه
- اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار
توجه داشته باشید که ثبت شرکت هلدینگ در قالب سهامی عام به حداقل پنج عضو احتیاج دارد. همچنین داشتن یک بازرس اصلی و یک بازرس علیالبدل نیز برای این مجموعهها الزامی است. گفتنی است که این شرکتها محدودیتی در زمینه فعالیت خود ندارند و میتوانند به راحتی در همه زمینههای مرتبط مثل تامین مالی کار کنند. همچنین حداقل سرمایه اولیه برای تاسیس شرکت سهامی عام هلدینگ مبلغ صد میلیارد ریال (ده میلیارد تومان) است.
مدت زمان و هزینه ثبت شرکت
ثبت شرکت هلدینگ در ایران حدوداً دو هفته کاری زمان میبرد. تمامی مدارک پس از تکمیل شدن به اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری (sherkat.ssaa.ir) فرستاده میشوند. کارشناسان این مرکز به بررسی مدارک ارسالی میپردازند و در صورت تایید آنها، گواهی آگهی تاسیس شرکت در روزنامه رسمی و کثیرالانتشار صادر میشود. کمترین هزینه ثبت شرکت هلدینگ در ایران در سال جاری ۱.۶۰۰.۰۰۰ تومان (شانزده میلیون ریال) است. این مبلغ با در نظر گرفتن حداقل اعضا و حداقل سرمایه محاسبه شده است. گفتنی است که پرداخت مبلغ اضافی هیچ تاثیری در سریعتر طی شدن این روند قانونی و کاهش مدت زمان ثبت شرکت ندارد.
برای محاسبه دقیق هزینههای ثبت شرکت هلدینگ و آگاهی از مدت زمان مورد نیاز برای انجام این کار روی تصویر زیر کلیک کنید:
پرسشهای پرتکرار پیرامون ثبت شرکت هلدینگ 
شرکت هلدینگ چیست؟
شرکتهایی که با خرید بیش از پنجاه درصد سهام دیگر کمپانیها به کنترل آنها میپردازند و معمولاً به صورت مستقل فعالیت تجاری ندارند، «شرکت هلدینگ» نامیده میشوند.
آیا برای ثبت شرکت هلدینگ باید مجوز داشت؟
بله. متقاضیان تاسیس شرکت هلدینگ باید برای طی کردن مراحل اخذ مجوز به سازمان بورس مراجعه نمایند.
چگونه میتوان قانونی بودن شرکتهای هلدینگ را استعلام کرد؟
سامانه استعلام شناسه ملی سازمان ثبت اسناد تنها منبع قابل استناد برای فعالیت قانونی شرکتها و موسسات در ایران است.
شرکتهای هلدینگ چند نوع هستند؟
شرکتهای سهامی (عام یا خاص) بهترین گزینه برای تشکیل هلدینگ هستند.