تاسیس شرکت خصوصی یا همان خصوصی‌سازی از کارهایی است که در دولت‌های توسعه یافته به آن اهمیت زیادی داده می‌شود. از این رو تشکیل شرکت‌های خصوصی یکی از راه‌های توسعه کشور محسوب می‌شود. برای کنترل و نظارت بر شرکت‌های خصوصی، قوانین مشخصی برای ثبت شرکت خصوصی تدوین شده است.
ثبت شرکت خصوصی علل متعددی دارد که مهمترین آن عبارت است از اینکه با ثبت کردن شرکت، شخصیت حقوقی و قانونی معنی پیدا می‌کند و اساسنامه، شرکتنامه و سایر اسناد رسمیت می‌یابد. همچنین عملکرد مدیران شرکت در گرو تثبیت شرکت است و حصول اطمینان سهامداران (شرکاء) و هیات مؤسس نیز نسبت به روند قانونی تشکیل شرکت در اثر ثبت حاصل می‌شود. به یاد داشته باشید که قانونا، ایجاد هر گونه فعالیت اقتصادی، مالی و حقوقی مستلزم ثبت شرکت است.
انواع شرکت خصوصی
در تعریف کلی، شرکت‌های تجاری به دو گروه شرکت‌های دولتی و شرکت‌های خصوصی تقسیم می‌شوند. ولی شرکت‌های خصوصی نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند.
شرکت خصوصی که از شراکت افراد حقیقی و حقوقی غیر دولتی تشکیل می‌شود.
شرکت خصوصی که از شراکت افراد حقیقی یا حقوقی بخش خصوصی با افراد حقیقی دولتی تشکیل می‌شود. در این نوع شرکت‌ها استفاده از سرمایه دولتی تنها تا سقف ۴۹درصد امکان‌پذیر است.
مراحل تاسیس شرکت خصوصی چگونه است؟
باید توجه داشته باشید ثبت شرکت خصوصی معادل ثبت شرکت تجاری در قانون تعریف می‌شود. بنابراین تاسیس شرکت خصوصی باید در یکی از قالب‌های تعریف شده برای ثبت شرکت تجاری صورت گیرد. براساس ماده ۱۹۵ قانون تجارت تمامی شرکت‌ها زمانی به صورت رسمی شناسایی می‌شوند که در دفاتر اداره ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده باشند. ثبت کلیه شرکت‌های تجاری در قانون تجارت، الزامی بوده و تابع تمامی مقررات ثبت شرکت‌ها می‌باشند. تقاضای ثبت کردن شرکت، به وسیله تنظیم اظهارنامه از اداره ثبت شرکت‌ها صورت می‌پذیرد.
توجه داشته باشید که اگر در تهران هستید، باید اظهارنامه را به اداره ثبت شرکت‌ها و مؤسسات غیرتجاری تهران تسلیم نمایدد و در صورتی که در شهرستان هستید، باید که تقاضا را به ادارات ثبت محل تحویل دهید. منظور از شرکت‌های خصوصی، شرکت‌های تجاری است که در ماده ۲۰ قانون تجارت انواع آن‌ها ذکر شده است.
انواع شرکت‌های تجاری:
الف- شرکت سهامی ( شامل شرکت سهامی عام و خاص )
ب- شرکت‌های با مسئولیت محدود
ج- شرکت‌های تضامنی
د- شرکت‌های نسبی
ه- شرکت‌های مختلط سهامی
و- شرکت‌های مختلط غیرسهامی
ز- شرکت‌های تعاونی ( شامل تولید، مصرف، اعتبار، وام و روستایی )
۱- شرکت سهامی عام
شرکت سهامی عام، شرکتی است که دست کم از ۵ نفر تشکیل می‌شود. در آن سرمایه به قطعات مساوی سهام تقسیم می‌شود. مسئولیت صاحبان سهام، محدود به مبلغ اسمی سهام آن‌ها است. در شرکت‌های سهامی عام موسسین آن‌ها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم، تامین می‌کنند.
۲- شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی خاص، شرکتی بازرگانی است و سرمایه ابتدایی این شرکت‌ها در زمان تاسیس حداقل یک میلیون ریال خواهد بود. تعداد صاحبان سهام آن‌ها نباید کمتر از سه نفر باشد. کلیه سهام آن به وسیله سهام داران تعهد و تامین می‌گردد و مسئولیت آن محدود به مبلغ اسمی سهام آن‌ها است.
۳- شرکت با مسئولیت محدود
شرکت با مسئولیت محدود، شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجاری تشکیل می‌شود. هر یک از شرکا بدون این که سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است.
۴- شرکت تضامنی
بر طبق ماده ۱۱۶ قانون تجارت، شرکت تضامنی، شرکتی است که در تحت اسم مخصوص برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌شود. اگر دارایی شرکت برای تادیه تمام قروض شرکت کافی نباشد، هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است.
۵- شرکت مختلط غیرسهامی
به موجب ماده ۱۴۱ قانون تجارت، شرکت مختلط غیرسهامی، شرکتی است که برای امور تجاری، تحت اسم مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود، بدون انتشار سهام تشکیل می‌شود. شریک ضامن، مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. شریک با مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه‌ای است که در شرکت گذاشته و یا بایستی بگذارد. در اسم شرکت باید عبارت ( شرکت مختلط) و لااقل اسم یکی از شرکای ضامن قید شود.
۶- شرکت مختلط سهامی
شرکت مختلط سهامی، شرکتی است که تحت اسم مخصوصی، بین یک عده شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می‌شود. شرکای سهامی کسانی هستند که سرمایه آن‌ها به صورت سهام یا قطعات سهام متساوی القیمه درآمده و مسئولیت آن‌ها تا میزان همان سرمایه‌ای است که در شرکت دارند.
۷- شرکت نسبی
بر اساس ماده ۱۸۳ قانون تجارت ایران شرکت نسبی اینگونه تعریف می‌شود که : شرکتی است که برای امور تجاری تحت اسم مخصوص، بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هر یک از شرکا به نسبت سرمایه‌ای است که در شرکت گذاشته‌اند.
۸- شرکت تعاونی
شرکت تعاونی شرکتی است که برای فعالیت در امور مربوط به تولید و توزیع، در جهت اهداف مصرح در قانون بخش تعاونی و به منظور بهبود وضع تقتصادی و اجتماعی اعضا، از طریق همکاری و تشریک مساعی آن‌ها با رعایت قانون مذکور تشکیل می‌شود.
حداقل تعداد اعضا در شرکت تعاونی هفت نفر است. مسئولیت اعضا محدود به میزان سهمی است که از سرمایه شرکت خریداری یا تعهد نموده است. سرمایه شرکت نامحدود و سهام آن بانام است. نقل و انتقال سهام به غیرعضو مجاز نیست. شرط عضویت در شرکت تعاونی، خرید و پرداخت تمام بهای لااقل یک سهم می‌باشد. در این نام این شرکت باید کلمه تعاونی قید شود.
نحوه درخواست ثبت شرکت خصوصی و مراحل آن
۱- تهیه و تکمیل فرم درخواست شامل اطلاعات اساسی نظیر نام، نوع فعالیت، مرکز اصلی، تابعیت، میزان سرمایه
۲- مراجعه به سامانه اداره مذکور و تکمیل اطلاعات خواسته شده و تعیین نام شرکت
۳- ارسال مدارک لازم به اداره مربوطه از طریق پست پس از پذیرش اینترنتی
۴- درج بارکد پستی در سامانه
پس از تسلیم اسناد و مدارک مزبور به مرجع ثبت شرکت‌ها و ثبت مراتب در دفتر مخصوص ثبت و دفتر دیگری که شماره ردیف و خلاصه شرکتنامه و اساسنامه در آن درج می‌شود باید بررسی‌های لازم را انجام دهید. سپس خلاصه مفاد شرکتنامه باید ظرف یک ماه در روزنامه رسمی کشور و یک روزنامه کثیرالانتشار مرکز اصلی شرکت درج و منتشر شود.
هزینه‌های تاسیس شرکت‌های خصوصی چگونه محاسبه می‌شود؟
شایان ذکر است، هزینه تاسیس شرکت خصوصی شامل قیمت پایه ثبتی، حق الدرج، حق الثبت، حق ابطال تمبرهای داخل اداره ثبت شرکت‌ها، اساسنامه، اظهارنامه، تعیین نام، تنظیم صورت جلسات، واریزی‌های اداره ثبت، هزینه‌های پستی، هزینه پاکت، پوشه و دیگر تعلقات اوراق ثبت و درج آگهی در روزنامه رسمی و روزنامه‌های کثیرالانتشار، هزینه پلمپ دفاتر تجاری، هزینه تشکیل پرونده مالیاتی و اخذ کد اقتصادی و حتی سرمایه اولیه مورد نیاز خود شرکت خواهد بود.
حداقل سرمایه مورد نیاز جهت ثبت شرکت ۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال است.
در صورتی که سرمایه هر کدام از شرکا و سهامداران به صورت غیرنقدی باشد، می‌بایست از قبل نظر کارشناس رسمی دادگستری در رابطه با ارزش ملک، خودرو، ماشین آلات و … که تصمیم است به عنوان سرمایه غیرنقدی به شرکت آورده شود، به صورت رسمی اخذ و به اداره فوق الذکر ارسال شود. نحوه محاسبه هزینه روزنامه رسمی، بستگی به میزان موضوع و تعداد اعضاء شرکت دارد. به صورت آنلاین و علی الحساب محاسبه می‌گردد که می‌توان از طریق درگاه اختصاصی شرکت روزنامه رسمی نسبت به پرداخت آن اقدام نمود.
مدت زمان لازم برای انجام ثبت شرکت پس از تکمیل مدارک و انجام امور ثبت نام، تقریباَ ۲۵ الی ۳۰ روز می‌باشد. لذا متقاضیان لازم است با در نظر گرفتن این مدت اقدامات خود را در راستای انجام فعالیت انجام دهند.
سوالات متداول
مراحل تاسیس شرکت خصوصی چگونه است؟
باید توجه داشته باشید ثبت شرکت خصوصی معادل ثبت شرکت تجاری در قانون تعریف می‌شود. بنابراین ثبت شرکت خصوصی باید در یکی از قالب‌های تعریف شده برای ثبت شرکت تجاری صورت گیرد.
انواع شرکت خصوصی چیست؟
شرکت خصوصی که از شراکت افراد حقیقی و حقوقی غیر دولتی تشکیل می‌شود.
شرکت خصوصی که از شراکت افراد حقیقی یا حقوقی بخش خصوصی با افراد حقیقی دولتی تشکیل می‌شود. در این نوع شرکت‌ها استفاده از سرمایه دولتی تنها تا سقف ۴۹درصد امکان‌پذیر است.
انواع شرکت‌های تجاری چیست؟
الف- شرکت سهامی ( شامل شرکت سهامی عام و خاص ) ب- شرکت‌های با مسئولیت محدود ج- شرکت‌های تضامنی د- شرکت‌های نسبی ه- شرکت‌های مختلط سهامی و- شرکت‌های مختلط غیرسهامی ز- شرکت‌های تعاونی ( شامل تولید، مصرف، اعتبار، وام و روستایی )